In de meeste klassieke balletten zijn genderrollen duidelijk verdeeld: de vrouw is een delicaat en elegant wezen dat over het podium zweeft, terwijl de man haar in de lucht houdt en atletische sprongen maakt. De dansers van nu accepteren echter niet zomaar de rollen die traditie hen toeschrijft. Zo zijn er steeds meer mannelijke dansers die het als een uitdaging zien om te leren dansen op spitzen. Voor hen is er goed nieuws: spitzenproducent Siberian Swans heeft een nieuw model aangekondigd, speciaal voor mannen.

Het idee voor de mannenspitz, ‘de Rudolf’, komt van twee voormalige dansers bij het Bolshoi Ballet. Drie jaar geleden zetten zij Siberian Swans op om het Siberisch Staatsballet van dansschoenen te voorzien. Hun plan was om dansers te betrekken bij het ontwikkelen van de dansschoenen, om een optimaal comfort te bereiken. Met de Rudolf introduceren zij een model spitzen dat is ontworpen met en voor mannen.

Zwevende dansers

In de punten van spitzen zit een blokje van kunststof, waardoor dansers lang op de punten van hun tenen kunnen blijven staan. Dit geeft een elegant en ‘zwevend’ effect. In werkelijkheid is het dansen op spitzen echter hard werken. Als de schoenen niet goed zitten, kunnen dansers blessures en wonden op hun voeten oplopen. Mannenvoeten zijn doorgaans langer en breder dan vrouwenvoeten. Ook zijn ze minder flexibel en dragen ze meer gewicht. Grotere spitzen zijn dus niet het antwoord: voor een goede pasvorm moet er rekening worden gehouden met de behoeftes van mannelijke dansers.

Mannen op spitzen

Siberian Swans wil mannelijke spitzendansers erkennen als een competente groep binnen de danswereld. Tot nu toe wordt een man op spitzen namelijk nog vaak als een anomalie beschouwd. In het modern ballet willen choreografen nog wel eens een dans en pointe maken voor mannen, maar in het klassiek ballet blijft het bij speciale rollen, zoals travestierollen en de ezelman Bottom in Een Midzomernachtsdroom.

Een opvallende uitzondering is Les Ballets de Trockadero. Dit Amerikaanse balletgezelschap heeft de travestierol tot hoofdrol verheven: de uitsluitend mannelijke dansers treden op als ballerina’s-in-drag en voeren op komische wijze het klassieke balletrepertoire op. Met zichtbaar genot dansen de mannen op spitzen Odette, Giselle en Carmen, maar dan met een twist. Op deze manier leveren ze liefdevol commentaar op de wereld van het klassieke ballet.