Dat het leren van een choreografie een belangrijke vaardigheid is voor dansers, is nog zacht uitgedrukt. Alleen als je een dansbeweging doorhebt, kan je immers de uitvoering perfectioneren. Maar niet alle dansers leren even snel.

Terwijl sommige dansers vrijwel meteen doorhebben hoe een choreografie in elkaar zit, worstelen anderen om het onder de knie te krijgen, zelfs na de danspassen tien keer gezien te hebben. Dat kan ontzettend frustrerend en demotiverend zijn: waarom lukt het iedereen, en jou niet? Zelfs als je precies weet waar de dansdocent het over heeft – maak een ‘pirouette’, dan ‘kick ball change’ – lukt het niet om de bewegingen precies na te doen. En met je motoriek is niets mis.

Dansen met je brein

Als je er bij stil staat, is dansen een unieke vaardigheid. Dansers kunnen een beweging voor zich zien, horen hoe die beweging verbonden is met een ritme en vervolgens de beweging uitvoeren, waarbij ze meerdere handelingen tegelijkertijd uitvoeren en steeds van richting veranderen. Het leren van een choreografie is een complex proces waarbij je hersenen hard aan het worden werk gezet. Dit wekt grote interesse bij een groeiende groep neurowetenschappers. Steven Brown en Lawrence M. Parsons onderzochten bijvoorbeeld de hersenactiviteit van amateurdansers. In het artikel The Neuroscience of Dance (2008) schrijven zij dat het leren van een nieuwe choreografie gebeurt in drie stappen:

1. Wanneer je kijkt naar een dansbeweging, worden er zintuigelijke signalen verstuurd naar de hersenen. Om precies te zijn: naar het cerebellum, de ‘kleine hersenen’. Daar worden de signalen verwerkt tot een concept van de beweging die je gaat maken.
2. Een danspasje bestaat uit meerdere acties: deze acties worden in het brein georganiseerd en in de juiste volgorde geplaatst.
3. Vervolgens worden de conceptacties omgezet naar beweging: er worden verschillende motorcommando’s naar de spieren gestuurd, waardoor die zich gaan inspannen en de bewegingsreeks uitvoeren.

Het brein vertaalt audiovisuele informatie dus naar motorcommando’s om ons lichaam te laten bewegen. Op verschillende momenten in dit proces kan er iets haperen. Misschien heeft jouw brein moeite met conceptualiseren van een beweging en is het daarom moeilijk om de docent na te doen. Of misschien gaat er iets mis met het organiseren van de nieuwe bewegingen, en haal je steeds alles door elkaar.

Dansen op je eigen tempo

Hartstikke leuk om te begrijpen waarom je moeite hebt met pasjes leren, maar hoe word je er beter in? Lees deze tips om de signalen van je brein te laten dansen door je lichaam:

1. Gebruik alle hulpmiddelen die je hebt: maak (audio)opnames op je telefoon, en kijk en luister het thuis na. Op je eigen tempo is het vaak al makkelijker leren. Het kan bovendien fijn zijn om een opgenomen beweging steeds te herhalen en in delen op te breken.
2. Schrijf de passen op. Actief aantekeningen maken bevordert het vasthouden van informatie. Nog beter is het om wat je opschrijft ook hardop te lezen.
3. Verzin voor de bewegingen namen en metaforen die bij jou beter blijven hangen: reik naar een appel, duik in de zee, hertenhuppel enzovoort…
4. Laat je horen tijdens en na de les. Je bent écht niet de enige die moeite heeft met pasjes leren: docenten vragen niet voor niets of ze het nog een keer moeten laten zien. Leg hen uit waar je over struikelt.
5. Volg verschillende danslessen. Herhaling is ontzettend belangrijk voor het ontwikkelen van je spiergeheugen. Hoe vaker je spieren nieuwe pasjes moeten oppakken, hoe meer je spiergeheugen getraind wordt. Door verschillende danslessen te volgen verruim je je dansvocabulaire. Bovendien voorkom je zo dat je steeds tegen dezelfde obstakels oploopt en gedemotiveerd raakt.
6. Wees niet te perfectionistisch en accepteer het als een danspasje niet lukt. Soms is het beter om dat pasje even met rust te laten en je te richten op de rest van choreografie.
7. Ten slotte: voel je niet dom of langzaam. Jij leert gewoon op een andere manier dan dansers die snel een choreografie oppakken. Docenten zijn zich hier soms niet van bewust, omdat ze zelf andere ervaringen hebben. Leg ze daarom uit hoe jouw brein werkt. Zij kunnen ook van jou leren!