Na de turnwereld, doet nu ook de danswereld een boekje open over seksueel misbruik. In de Tweede Kamer wordt er nu gepraat over grensoverschrijdend gedrag. D66 pleitte woensdag 13 oktober tijdens een Kamerdebat voor een onafhankelijk onderzoek. Uit een eerder rapport blijkt dat twee derde van de oud-sporters die meewerkten aan het onderzoek te maken hadden met onder andere intimidatie, manipulatie, chantage en isolatie.

Openlijk over praten

Zoals ook bij de turnwereld gebeurde, komen er in de danswereld ook steeds meer verhalen naar boven nu dit het onderwerp van gesprek is. Voorheen durfde bijna niemand hier openlijk over te praten. Voormalig latin-danseres Kim Koumans trad met haar verhaal naar buiten. De 39-jarige stapte juli dit jaar naar het Noordhollands Dagblad waar ze aan journalist Marco Knippen vertelde dat ze veelvuldig is misbruikt door trainsters en trainers. Ook is er volgens haar sprake van het kleineren en mishandelen van dansers, van wie een deel minderjarig is.

Kim werd voor het eerst misbruikt door haar dansdocente toen ze twaalf jaar was, vertelt ze. "Je bent kind, je bent bang, dus ik verlamde. Als volwassene werd ik nog steeds misbruikt. De trainers hebben macht. Ze zijn een soort goden in die wereld - en vaak ook jurylid - dus heel je carrière hangt van ze af." Aan Hart van Nederland vertelt ze dat ze haar gehele carrière als latin danser structureel te maken heeft gehad met seksueel misbruik.

Heb jij een passie voor dans? Lees dan Dans Magazine! Neem een abonnement. 

Of schrijf je in voor de nieuwsbrief voor het laatste dansnieuws, spannende reportages en de mooiste interviews.

Vrouw als lustobject

De danswereld heeft volgens Kim ook meer risico’s wanneer het gaat om misbruik. "De choreografie is er ook op gericht dat de vrouw een lustobject is. Je draagt als kind al veel make-up en haarlak. Uiterlijk presenteren is belangrijk." In die tijd durfde Kim niet aan de bel te trekken en ook dat heeft te maken met hoe het wereldje in elkaar steekt. "Het is heel familiair", legt de ex-danseres uit aan de NOS. "Bijna een clan waaraan je loyaal hoort te zijn."

Waar Kim op hoopt is dat de beweging die ze is gestart, zich internationaal gaat uitbreiden en dat steeds meer slachtoffers hun verhaal zullen doen. Tegelijkertijd weet ze ook hoe moeilijk dit is. Zelf is ze na haar coming out gestalkt, zijn haar spullen vernield en kreeg ze seksueel getinte berichten toegestuurd via Facebook. "Het weerhoudt me niet, maar het helpt anderen ook niet om hun verhaal publiekelijk te doen", vertelt ze.

Meer onderzoek naar misstanden

In eerste instantie zou het Kamerdebat alleen gaan over misstanden in de turnwereld, maar Kim is ook aanwezig om de danswereld te representeren. D66-Kamerlid Jeanet van der Laan komt dus ook met een motie die het kabinet oproept tot een soortgelijk onderzoek naar de misstanden in de danswereld. Kim heeft er vertrouwen in dat een meerderheid van de Kamer het voorstel zal steunen, maar wil ook dat er in de tussentijd een meldpunt voor de hele danssector wordt opgericht. Omdat dansen deels onder sport en deels onder cultuur valt, weten slachtoffers volgens haar vaak niet waar ze terecht kunnen met hun verhaal. Dat moet veranderen, vindt ze.

Taak van de overheid

Lisa Westerveld, GroenLinks-Kamerlid, vindt dat de overheid een taak heeft. "We hebben de afgelopen jaren wel gezien dat de sport het niet zelf op kan lossen. De overheid moet ervoor zorgen dat kinderen veilig zijn en toch zijn zowel turners als dansers jarenlang mishandeld en vernederd. Bij deze individuele sporten ben je als kind soms urenlang met je trainer in een aparte zaal, de overheid moet ervoor zorgen dat er toezicht is en kan niet meer zeggen: het is aan de sport."

Ook kamerlid Attje Kuiken van de PvdA wil dat demissionair staatssecretaris Blokhuis (ChristenUnie) verder kijkt dan de turn- en danssport. "Overal waar sprake is van een gesloten wereld, waar buitenstaanders geen weet van en weinig zicht op hebben, en sprake is van onderlinge afhankelijkheid, zie je dat er makkelijk een cultuur van misbruik en intimidatie kan ontstaan", zegt ze. "Ik wil van de staatssecretaris weten: wat voor een gesloten werelden zijn er nog meer? Hoe houden we vinger aan de pols en voorkomen we misbruik?"

Excuses en vergoeding?

Kim is van mening dat de dansbonden en NOC*NSF publiekelijk excuus moeten aanbieden. De sportkoepel maakte onlangs excuus aan het adres van jonge turnsters die jarenlang geen gehoor kregen. Slachtoffers van het turnschandaal kunnen een financiële tegemoetkoming van 5000 euro krijgen. Daar heeft kamerlid Westerveld moeite mee. "Het is een standaard bedrag, dat de overheid bijvoorbeeld ook gebruikt voor slachtoffers van geweld in de jeugdzorg. Geen enkel bedrag is genoeg voor dat leed, maar 5000 euro voor mensen die hun leven lang psychische schade houden is wel heel schamel."

Zelf zal Kim niet rusten totdat kinderen veilig kunnen dansen. Hoewel ze een paar jaar geleden stopte met latin dance, worstelt ze nog altijd met de gevolgen van de jarenlange mishandelingen. "Ik heb last van nachtmerries en ben in traumabehandeling, maar ik vang tegelijkertijd ook andere 'overlevers' op." Volgens Kim hebben zich inmiddels ruim zestig dansers bij haar gemeld met verhalen van misbruik of vernederingen.