Chinese drakendans: misschien wel de oudste dans?
De drakendans is een traditionele dans van de Han-Chinezen. Draken zijn in de Chinese cultuur geluksbrengers en daarom kom je deze dans bij veel speciale festiviteiten tegen. Met de drakendans worden kwade geesten verjaagd. Bovendien wordt de prosperiteit van het volk bevorderd.
Op een dag had de drakenkoning verschrikkelijk veel pijn rond zijn middel. Hij nam alle medicatie die hij kon vinden, maar de pijn hield aan. Hij zag geen andere optie en veranderde naar menselijke vorm om zo een dokter om advies te kunnen vragen. “Jij bent geen mens”, stelde de dokter na de inspectie vast. De drakenkoning realiseerde zich dat hij zich niet meer anders voor kon doen en keerde terug naar zijn oorspronkelijke vorm. De dokter besloot om hem toch te helpen en haalde de pijn door een kleine operatie weg. Hij verzorgde de wond en de drakenkoning was onmiddellijk opgelucht. Hij waardeerde de hulp van de dokter zeer en zei, “dans in de vorm van een draak en je zult beloond worden met goed weer en geweldige oogsten”. Het nieuws verspreidde zich snel en mensen begonnen te dansen om in droge seizoenen voor regen te vragen. Zo ontstond de drakendans volgens deze legende.
De geschiedenis van de drakendans
De drakendans ontstond in de Han dynastie (206 v.Chr. – 24 na Chr.) en de traditie is nooit vervaagd. Deze ceremoniele dansen behoren tot de oudsten ter wereld. Oorspronkelijk werden de dansen uitgevoerd om voorouders tevreden te stellen en om te vragen voor regen, zodat honger en ziekte vermeden werden. Nu is de drakendans voornamelijk een culturele activiteit.
De patronen van de choreografieën worden aangepast aan de ervaring en vaardigheden van de dansers. Cloud Cave, Whirlpool en Looking For Pearl zijn een paar voorkomende patronen. De namen suggereren al hoe deze bewegingen eruit zien. De dansers laten de draak wervelen en draaien en stemmen hun lichamen op elkaar af zodat de draak als een groot geheel danst.
De draak zelf varieert van lengte; dansers kunnen in rijen van een paar meter tot wel honderd meter dansen. Hoe langer de draak, hoe meer geluk hij brengt. Vooral als je wordt aangeraakt door een draak (liefst een gouden draak), voorspelt dat veel geluk en prosperiteit voor het komende jaar.
Waarom dansende draken?
De Chinese draak is een wijs dier dat speciale en grote krachten heeft. Hij symboliseert vruchtbaarheid, wijsheid, gunstigheid en imperiale autoriteit. De draak is de bron van de elementen water, wind, aarde en vuur. Bovendien is hij verantwoordelijk voor de seizoenen en staat daarom symbool voor het leven en prosperiteit.
Daarnaast is de draak een van de twaalf symbolen van soevereiniteit en representeert zodoende Chinese imperiale autoriteit. De Chinese draken worden geassocieerd met wolken en regen die leven geeft. De originele regendiviniteit zorgt voor hemelse welgezindheid en vruchtbaarheid.
De Chinese draak neemt ook de vorm aan van yangkracht. In de Chinese mythologie kunnen de dieren wolken creëren met hun adem en laten ze vulkanen achter waar ze uit de grond barsten om vervolgens naar de hemel te gaan.
Hoe ziet de drakendans eruit?
Gedurende de dans houden de dansers de stokken omhoog. Ze verhogen en verlagen de draak, die van stof is gemaakt. De voordansers tillen, dopen, stoten en zwaaien het hoofd van de draak. Dit hoofd kan geanimeerde kenmerken vertonen die de danser bestuurt. Het optreden wordt vergezeld door de intense en betoverende ritmes van cymbalen, gongs en de grote drum. Het geluid en ritme bepalen de bewegingen van de draak. Het dansteam verbeeldt de bewegingen van dit wezen en brengt op die manier het bewegingloze lichaam tot leven. De drum wordt niet alleen gebruikt voor het aangeven van een ritme; de harde geluiden van het instrument jagen ook kwade geesten weg.
De draak beweegt in een golvend patroon dat bereikt wordt door het gecoördineerde zwaaien van elk afzonderlijk deel. Het gezwaai vormt de basisbeweging van de draak, de overige bewegingen worden overgelaten aan de creativiteit van het team. De trucjes bestaan meestal uit spiraalvormige opstellingen om het lichaam van de draak zelfstandig te laten draaien. Om dit te bereiken springen de dansers over en door de delen van het lichaam en dit draagt bij aan de visuele waarde. Andere geavanceerde bewegingen zijn bijvoorbeeld kurkdraaien en acrobatische bewegingen waarbij de artiesten op elkaars benen en schouders staan om de draak langer te maken.
Bron: nationsonline.org, Dragons and the Dragon Dance