Als je aan de Spaanse volksdans denkt, denk je vooral meteen aan de jurken in felle kleuren met franjes en opbeurende muziek. Is dit eigenlijk wel realistisch?

Geschiedenis

Dans is naast haar sociale functie altijd al een vorm van communicatie en persoonlijke expressie geweest. Ook werd er tijdens rituelen of religieuze samenkomsten gedanst. 

Na verloop van tijd verdwenen de serieuzere dansen en kwamen uptempo en vrolijke dansen daarvoor in de plaats. Tijdens de renaissance bleef ook de interesse in dit soort dansen groeien. Niet alleen in Spanje, maar wereldwijd. 

Deze interesse groeide uit totdat er alleen in Catalonië al meer dan 2000 traditionele dansen waren.

Ten tijde van de barok kwam hier verandering in. Zigeuners van het Iberisch eiland kwamen naar Spanje en namen zigeunermuziek en dans met zich mee. Hieronder viel ook ‘flamenco’. Deze stijl is nu een belangrijk onderdeel van de Spaanse dansgeschiedenis, omdat het nationaal en internationaal zo bekend is geworden. 

In de 20e eeuw verbande dictator Francisco Franco alle regionale tradities, waaronder ook dans, muziek en taal. De populariteit van de volksdansen nam daardoor af. Gelukkig is dat vandaag de dag niet meer zo en ontwikkelen de traditionele dansen zich weer volop. 

Traditionele Spaanse dansen

Spanje telt niet één, maar meerdere traditionele dansen. Dit zijn er een aantal: 

1. Flamenco

Flamenco is ontstaan in de tweede helft van de 19e eeuw in Andalusië, Zuid-Spanje. Het is een combinatie van baile (dans), toque (gitaarspelen), cante (zang) en palmas (handgeklap). Een dans vol passie, temperament en kracht wat wordt gekenmerkt door het voetenwerk, ritmes en kleding. 

2. Sevillana

Eén van de populairste dansen is de sevillanas. De dans is eenvoudig, maar heeft een strakke choreografie. Het wordt gedanst in kleurrijke kleding met aanstekelijke muziek waar je vrolijk van wordt. Het lijkt op de flamenco, maar is makkelijker, dus sneller te leren. 

3. Paso Doble

Paso Doble betekent letterlijk ‘dubbele stap’. De dans beeldt symbolisch een stierengevecht uit. De man is de stiervechter (matador) en de vrouw de rode lap (el capa). De man hoort macht en waardigheid uit te stralen en een indruk te maken op het publiek. De vrouw volgt de bewegingen van de man en wordt in het rond gezwierd. In deze dansstijl staan lopende bewegingen centraal en de meeste passen zijn ook hier ontleend aan de flamenco. Het is een dramatische maar gepassioneerde dans waarbij de houding erg belangrijk is. Het is een snelle dans die je aan de tango doet denken. 

4. Sardana

De sardana is misschien wel de meest bekende volksdans uit Catalonië. De dans stamt uit de 19e eeuw waarbij men in een kring hand in hand op het ritme van de cobla (een instrumentaal ensemble bestaande uit elf traditionele folklore instrumenten) danst. De opstelling is vaak man-vrouw-man-vrouw en wanneer de cirkel te groot wordt, wordt deze opgesplitst in twee. In iedere cirkel is er één persoon die leidt. 

5. Bolero

De bolero is een van de oudste en meest traditionele dansen. Het ontstond in de 18e eeuw in Spanje waarbij twee bestaande dansen werden gemengd: de sevillana en de contradanza. De dans kan als solo of duet worden uitgevoerd en wordt begeleid door castagnetten en gitaren. Het is een snelle dans met plotselinge pauzes en scherpe draaien