Tekst: Barend Voogd

‘Dat de mensen ons zien dansen is een boodschap zonder woorden.’ A Way to B draait vanaf 16 februari in de bioscoop en toont de schoonheid en bezieling van dansers met een ‘ander’ lichaam.

Jos de Putter (Dans, Grozny Dans) en Clara van Gool (The Beast in the Jungle) portretteren in hun nieuwe documentaire het Catalaanse dansgezelschap Liant La Troca. Alle leden van dit collectief hebben een lichamelijke beperking: de een is spastisch, de andere mist een been, de derde is blind – maar dánsen kunnen ze. De film wisselt korte, persoonlijke portretjes af met vaak prachtige dansscènes.

Het gesprek met documentairemaker Jos de Putter bijwonen? Dat kan gratis! LKCAtelier A Way to B: Dansen zonder beperking zal op donderdag 9 maart plaatsvinden van 15.00 tot 17.00 uur. Online deelnemen is gratis, maar inschrijven is wel verplicht. 

Schrijf je in

Xavi, een van de leden van het gezelschap, kan er eigenlijk niet zo goed tegen wanneer iemand in het publiek een traantje tijdens de voorstelling laat. ‘Als je geëmotioneerd raakt door onze kunst, huil gerust, maar als je huilt omdat je iemand in een rolstoel ziet dansen: fuck off!’ Zielig gevonden worden, willen ze niet. Die strijdbaarheid is natuurlijk heel mooi, maar wat A Way to B in mijn ogen bijzonder maakt, is dat de film veel méér is dan een pamflet voor diversiteit en inclusie. De dansers en choreograaf Jordi Cortés Molina overtuigen en overrompelen je met hun voorstelling.

Miriam mist een onderbeen. Rita zit in een rolstoel. In een parkje in Barcelona smelten ze al dansend samen tot een wonderlijk soort duizendpoot. Joan is blind en lijkt met zijn gemillimeterde haar en monnikengezicht zo weggelopen uit een schilderij van Velásquez of Zurbarán. Wanneer hij met zijn intens geconcentreerde blik, mond en expressieve handen met Desi danst, vóél je de energie. Jaume is op het podium misschien nog wel de meest opvallende verschijning, omdat hij helemaal zonder onderlijf geboren is. De Putter en Van Gool filmen hem met zijn vriendin Iris terwijl ze een tango dansen waar de erotiek werkelijk vanaf spat.

Heb jij een passie voor dans? Lees dan Dans Magazine! Neem een abonnement. 

Of schrijf je in voor de nieuwsbrief voor het laatste dansnieuws, spannende reportages en de mooiste interviews.

A Way to B is gelukkig nooit zoetsappig. Dans en film zijn vormen van expressie en wat deze dansers te vertellen hebben gaat vaak over pijn, lichamelijk gemis en frustratie. Xavi vertelt hoe dans en meditatie hem helpen zijn woede te beheersen. Fernando bekent dat hij dit leven soms moe is. In het bos, bij de rivier, in zijn rolstoel op de herfstbladeren, danst hij met de mooie, langharige dood.

‘Ik ben de onzichtbare man’, zegt de blinde Joan. Mensen kijken vaak weg als ze iemand met een beperking zien, uit angst of gêne. Het verlangen gezien te worden, is een terugkerend thema in A Way to B en, als je er even over nadenkt, natuurlijk eigen aan iedere performer en ieder mens. Misschien is het daarom dat Carla Cid zo’n indruk op me maakt. Haar gezicht toont alles ongefilterd: haar zenuwen, haar inspanning, haar dansplezier. Als ze danst, maken haar ogen en mond een soort minidansje. Ik hoop dat Xavi het me vergeeft, maar bij Carla schiet ik toch even vol. Omdat het mooi is, omdat zij mooi is, omdat ze allemaal mooi zijn – en omdat A Way to B je niet laat wegkijken. Ik wil ze eigenlijk nog wel meer zien dansen.

Filmjournalist Barend de Voogd schrijft elk nummer in Dans Magazine over oude en nieuwe, bekende en minder bekende filmdansscènes. Hij noemt zijn column Rode schoentjes. Naar de beroemde balletfilm The Red Shoes van Powell en Pressburger uit 1948.