Toer van Schayk (geboren in Amsterdam, 1936) is een Nederlands choreograaf, balletdanser, beeldend kunstenaar en decorontwerper. Het creatieve talent van zijn moeder inspireert hem op jonge leeftijd en hierdoor groeit zijn liefde voor ballet, schilderen en tekenen. Ook nu zijn de invloeden hiervan nog duidelijk zichtbaar.

Toer van Schayk bij balletschool Nederlands Ballet 

Toer van Schayk is actief in twee werelden: die van de beeldende kunst en van dans. Dit is altijd al zo geweest. Hij volgt zijn eerste balletlessen bij danser en choreograaf Iril Gadescov, maar begint tegelijkertijd aan een beeldhouwopleiding op de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag in 1953. In 1955 wint dans tijdelijk aan populariteit bij Toer. Hij stopt met de beeldhouwopleiding en voegt zich bij Sonia Gaskells balletschool het Nederlands Ballet - wat later fuseert tot Het Nationale Ballet. Tot 1959 volgt hij bij haar de volledige dansopleiding.

Samenwerking met Rudi van Dantzig

In zijn tijd bij het Nederlands Ballet raakt Toer van Schayk bevriend met danser Rudi van Dantzig, die al langer bij Sonia danst. De twee bouwen een relatie op die ook op creatief gebied zijn vruchten afwerpt. In 1956 werken Toer en Rudi voor het eerst samen aan Rudi’s tweede choreografie Tij en Ontij. Toers andere creatieve kant, namelijk die van het tekenen, schilderen en creëren, komt goed van pas bij het ontwerpen van de decors en kostuums. Toer wordt Rudi’s vaste decorontwerper en de twee mannen blijven vervolgens nauw betrokken bij elkaars choreografieën.

Aanstelling bij Het Nationale Ballet

In 1959 verlaat een groepje dansers het Nederlands Ballet en richt het Nederlands Dans Theater op. Toer gaat mee, maar zet zijn dansactiviteiten op een laag pitje. Hij keert terug naar de Academie voor Beeldende Kunsten waar hij zijn opleiding tot beeldhouwer afmaakt. In de jaren erna blijft hij kostuums en decors ontwerpen, onder andere voor Het Nationale Ballet. Opnieuw verstrengelen beeldende kunst en dans zich met elkaar als Toer in 1965 zijn terugkomst maakt als danser in Rudi van Dantzigs Monument voor een gestorven jongen, wat tot op de dag van vandaag wordt gezien als één van zijn beste dansrollen. Twee jaar later wordt Toer als danser aangesteld bij Het Nationale Ballet.

Choreograaf Toer van Schayk

Toers werk vertoont overeenkomsten met dat van Rudi en behandelt vaak maatschappelijke thema’s. Er valt een lijn te trekken naar de beeldende kunst die hij maakt. In 1971 debuteert hij met zijn eerste choreografie, genaamd Onvoltooid verleden tijd. In 1976 word hij tot huischoreograaf benoemd bij Het Nationale Ballet. In zijn totale loopbaan schrijft hij voor dit dansgezelschap meer dan dertig balletten, waaronder Aida, Zoals Orpheus en Collective Symphony.

Dansprijzen van Toer van Schayk

In 1979 ontvangt Toer de onderscheiding van Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Voor zijn ballet 7e Symfonie mag hij in 1987 de Choreografieprijs mee naar huis nemen en in 2011 wordt hij onderscheiden met de Life Time Achievement Award van één van de belangrijkste balletwedstrijden: de Benois de la Danse. Deze prijs wordt ook wel de Oscar van de dans genoemd. Hij krijgt die prijs voor zijn gehele oeuvre als danser, choreograaf en ontwerper.

Bronnen
Theaterencyclopedie
Het Nationale Ballet
Een Leven Lang Theater
Dans Maar!