‘We dance for laughter, we dance for tears, we dance for madness, we dance for fears, we dance for hopes, we dance for screams, we are the dancers, we create the dreams.’
―Albert Einstein

Een dansvloer als catwalk met zowel modellen als professionele dansers: mode en dans werden in 2018 door Maria Grazia Chiuri voor Dior letterlijk samengebracht. En zij is zeker niet de enige modeontwerper die de danswereld als grote inspiratiebron ziet. Grote wolken tule zie je momenteel bij veel ontwerpers, zoals Giambattista Valli en Tomo Koizumi en steeds vaker worden dansers als model gekozen. Dans gaat net als mode over beweging, vrijheid en schoonheid. Ook buiten de catwalks zie je regelmatig de invloed van dans. De Charleston, de Jive, discomuziek of house maken niet alleen dancing queensvan ons, maar beïnvloeden ook wat we dragen. En subculturen zoals hiphop hebben het modebeeld blijvend veranderd. In de modetentoonstelling Let’s Dance! komt deze bijzondere relatie tussen mode en dans over en weer aan bod. Naast professionele danskostuums, invloedrijke kostuums uit dansfilms en kleding om in te dansen, zijn ontwerpen te zien die bekende couturiers als Viktor & Rolf, Christian Lacroix, Yves Saint Laurent, Vivienne Westwood, Jan Taminiau, Iris van Herpen en Rodarte voor balletgezelschappen maakten en van ontwerpers die zich door dans lieten inspireren zoals Dior en David Laport. 

Net als in de film 

Natuurlijk toont Let’s Dance beeldschone tutu’s en klassieke baljurken, maar de tentoonstelling is als een reis door de tijd en belooft een feest der herkenning te worden voor velen. Want wilden we er in de jaren 80 niet allemaal uitzien als Madonna in haar stoere dansclips? Of tien jaar eerder als John Travolta in een wit discopak? Dansmode spreekt tot de verbeelding en dat is regelmatig terug te zien in het modebeeld. Denk aan de rode schoentjes uit The Wizard of Oz, Elvis’ blue suede shoes, beenwarmers à la Flashdance, het leren jack van Michael Jackson uit Thriller of de styling van Beyoncé. Daarnaast zijn ook regelmatig populaire dansen zelf bepalend geweest voor de kledingkeuze. Dat zag je bijvoorbeeld in de jaren 20 toen iedereen de charleston wilde dansen en dan het liefst in een jurk met veel franjes en kraaltjes, of in de fifties toen rock-‘n-roll razend populair was. In Let’s Dance!worden vele facetten van dansmode belicht en passeert een groot aantal dansstijlen de revue. 

Aangepaste hofkledij

Speciale dansmode ontstond al in de zeventiende eeuw, toen balletvoorstellingen plaatsvonden die qua spektakel vergelijkbaar waren met de huidige modeshows tijdens de grote fashionweeks. De prachtige danskostuums speelden hierbij een belangrijke rol. Vooral de Franse vorst Lodewijk XIV - zelf ook danser - gaf de danswereld tijdens zijn regeringsperiode een belangrijke impuls, onder andere door opdracht te geven tot het oprichten van de Académie Royale de Danse. In zijn tijd werd gedanst in aangepaste hofkledij, waarbij gebruik werd gemaakt van zware stoffen en korsetten. De bewegingsvrijheid was in die tijd dus niet optimaal. Later kwam hier verandering in en werden lichtere stoffen gebruikt en in de negentiende eeuw ontstonden tutu en spitzen. En wat maar weinig mensen weten: deze ontwerpen waren afgeleid van de vrouwenmode uit die tijd.  

Ballets Russes

In het begin van de twintigste was vooral het Russische balletgezelschap Ballets Russes, opgericht door Sergej Diagilev, toonaangevend. Hun vernieuwende kleurgebruik en oosterse invloeden waren niet alleen van invloed op de mode, maar ook op beeldende kunst. Het gezelschap bracht belangrijke dansers en choreografen voort en stond erom bekend continu op zoek te zijn naar vernieuwing, zowel op het gebied van choreografie en muziek als kostuums en decor. Diagilev werkte samen met grote kunstenaars als Picasso en Marc Chagall, en in de jaren 20 vroeg hij Coco Chanel om kostuums te ontwerpen. Vrije geesten als Isadora Duncan, en in Nederland de dansers Irail Gadeskov en Gertrud Leistikov, droegen op het toneel invloedrijke avantgardistische ontwerpen. Let’s 
Dancetoont een ontwerp van Mariano Fortuny, zoals Isadora Duncan graag droeg, en verschillende dansoutifts van voorgenoemde dansers, evenals een aantal spectaculaire ontwerpen van de Ballets Russes. Deze waren in Nederland ook van invloed op de danswereld, zoals te zien is in de collectie van het Nationale Ballet. Zij werkten door de jaren heen met verschillende ontwerpers samen, waarbij Toer van Schayk een belangrijke rol heeft gespeeld. De kostuum- en decorontwerpen van deze danser, choreograaf, beeldend kunstenaar en kostuumontwerper genieten internationale faam en het Gemeentemuseum Den Haag toont een aantal mooie voorbeelden. Ook zijn er prachtige bruiklenen te zien uit de collectie van Musée Yves Saint Laurent te Parijs. Deze worden zelden aan het publiek getoond. En uit de collectie van het Centre Nationale de Costume de Scène in Moulins zijn onder andere ontwerpen van Christian Lacroix en Jean-Paul Gaultier te zien.  

Modeontwerpers

Vanaf de jaren 50 zijn modeontwerpers steeds vaker betrokken bij kostuumontwerpen voor dansvoorstellingen met bijzondere – soms extravagante – ontwerpen als resultaat. In de tentoonstelling laat het Gemeentemuseum dit onder andere zien aan de hand van ontwerpen voor het Nationale Ballet door Viktor & Rolf, Jan Taminiau, Tim van Steenbergen, Barbara Karinska’s ontwerpen voor het ballet Jewels, gecombineerd met juwelen van Steltman, en ontwerpen van Rodarte. Ook zijn er ontwerpschetsen voor verschillende balletten te zien van Yves Saint Laurent, werk van Christian Lacroix, Jean Paul Gaultier en vele anderen. De tentoonstelling staat ook uitgebreid stil bij de invloed van muziekstijlen en videoclips. Hiphop is bijvoorbeeld bij uitstek een lifestyle waar muziek een onderdeel van uitmaakt en waarbij kleding een belangrijke rol speelt. Niet alleen omdat je er goed in moet kunnen bewegen, maar zeker ook om je te onderscheiden. Ook bij muziekstijlen als disco of gabber en een dansstijl als vogue horen uitgesproken kledingstijlen. De tentoonstelling eindigt met een catwalk, waarop bezoekers zelf kunnen vogue-en, stijldansen of leren jiven en rock-‘n-rollen. Dus ‘Let’s Dance, put on your red shoes and dance the blues’dit najaar in het Gemeentemuseum Den Haag!

Magazine

Bij de tentoonstelling verschijnt een glossy magazine met onder andere schitterende fotografie door Jasper Abels en Maarten Spruyt, een interview met Alexandra Radius en Han Ebbelaar, de beste dansfilms allertijden, iconische ontwerpen, een artikel over de Haagse danswereld en een column van Penney de Jager. Het magazine is verkrijgbaar voor 10 euro in de museumwinkel en bij de betere boekhandel.

Kunstmuseum Den Haag

Gemeentemuseum Den Haag gaat vanaf het najaar van 2019 verder onder de naam Kunstmuseum Den Haag. Een naam die duidelijk maakt waar het museum voor staat, namelijk hét museum voor moderne, hedendaagse en toegepaste kunst in Den Haag.