Ballet is één van de oudste dansvormen die nog steeds op een traditionele manier wordt uitgevoerd. Door de jaren heen zijn er echter wel wat dingen veranderd. Meer dan 500 jaar geleden begon het ballet als amusement voor de Italiaanse adel, waarna het overgebracht werd naar het hof in Frankrijk. Inmiddels is ballet de basis voor veel dansstijlen en worden grote producties als Het Zwanenmeer en De Notenkraker al jarenlang opgevoerd.

Tutu tijdperken en het ballet van nu

The Royal Ballet uit Londen heeft een eigen YouTube kanaal waar ze regelmatig interessante reportages en andere dansvideo’s op plaatsen. In de video ‘Ballet evolved: how ballet changed over the centuries’ vertelt balletmeester Ursula Hageli over de ontwikkeling van ballet door de jaren heen. Ze begint rond 1820, toen de Italiaanse choreograaf en danser Carlo Blasis veel invloed had op het ballet. Vervolgens wordt er aandacht gegeven aan het klassieke tijdperk rond 1880 toen de balletten met tutu’s sterk in opkomst waren. Deze twee tijdperken worden vergeleken met het ballet van nu.

Van lange jurken tot comfortabele joggingbroeken

De dansers die aan de drie barres staan representeren de verschillende tijdperken. Doordat de barres naast elkaar staan kun je goed de verschillen zien tussen de dansers. In 1820 droegen de ballerina’s nog lange jurken met lange onderbroeken eronder. In 1880 werd de kleding al iets moderner, maar hadden ze nog steeds niet echt een stretchende stof of lycra zoals dat nu veel gedragen wordt. De dansers van nu hebben naast kleding van soepele materialen ook allerlei hulpmiddelen om zich op te warmen. Dit zijn bijvoorbeeld foamrollers, voetstretchers en andere tools om hun lichaam te stretchen.

Sneller, groter en soepeler

Er is ook een hele ontwikkeling te zien in de manier waarop de bewegingen worden uitgevoerd. Waar balletdansers in 1820 nog een uitdraai hadden van 45 graden, wordt er nu verwacht van dansers dat ze 90 graden zijn uitgedraaid. Dit betekent dat wanneer ze rechtop staan, de linkervoet helemaal naar links wijst en de rechtervoet naar rechts. Voorheen gebruikten dansers pijnlijke apparaten om hun voeten en benen in deze onnatuurlijke positie te forceren. Tegenwoordig worden balletdansers al vanaf jonge leeftijd getraind zodat ze hun spieren uit zichzelf 90 graden kunnen uitdraaien.

Je kunt zien dat in 1820 de oefeningen heel langzaam worden uitgevoerd. De dansers zeggen wel dat hierdoor veel sneller warm worden. De barre was dan ook maar 15 minuten, terwijl tegenwoordig het normaal is dat de barre zo’n 30 tot 45 minuten duurt. Daarnaast zijn de bewegingen ook groter, soepeler en sneller geworden.

Heel wat veranderingen dus door de jaren heen! Bekijk hier de video: