Door: Joost Groeneboer

Na vijftien jaar dansen bij het Internationaal Danstheater, runt Marcia de Korte Bugar nu in Den Haag haar eigen bedrijf, B4Balance Oefentherapie voor Dansers.

Je hebt zelf een professionele danscarrière achter de rug. Hoe groei je uit van danseres tot dansoefentherapeut?

“Na mijn danscarrière bij het Internationaal Danstheater ben ik Oefentherapie Mensendieck gaan studeren. Tijdens mijn tweede studiejaar kwam ik bij toeval voor stage terecht bij dansvakopleiding ArtEZ. De dansstudenten vonden het een openbaring om met een therapeut te werken die de danstaal spreekt. Die uit eigen ervaring begrijpt hoe het is om iedere dag je lichaam in rare bochten te wringen. Het werken met dansers voelde zo vertrouwd, dat ik mijzelf ben gaan verdiepen in dansgezondheid door het bestuderen van vakliteratuur en het bijwonen van symposia voor dansgeneeskunde.”

“Ik ben stage gaan lopen bij de Nationale Balletacademie, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, De Mensendieck Praktijk, het Medisch Centrum voor Dansers en Musici en het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Van deze dansgezondheidsexperts leerde ik de kneepjes van het vak. Ook netwerken hoort erbij en helpt bij de ontwikkeling van jezelf als gespecialiseerd oefentherapeut. Want de danswereld moet wel weten dat je er bent en wat je voor de gezondheid van een danser kunt betekenen.”

Heb je vroeger ook blessures gehad? Hoe werden die toen behandeld? Hoe zou je dergelijke klachten nu anders oplossen?

“Ik heb als danser in opleiding heel hard gewerkt en meer uren getraind dan werden verzorgd op de dansvakopleiding. Het woord moe kende ik niet. Een lichaam dat nog in de groei is en zwaar wordt belast heeft frequent te maken met blessureleed. Ik heb onder andere te maken gehad met springschenen, liesklachten, hamstringscheur, rug en nekklachten.”

“Tijdens mijn vooropleiding was er weinig hulp door middel van een gespecialiseerde fysio- of oefentherapie en ik durfde niet voor mijn blessures uit te komen omdat ik bang was om zwak bevonden te worden. Dus danste ik door en hoopte dat het vanzelf wegging. Tijdens mijn hbo-opleiding was er meer aandacht voor dansgezondheid. Dit waren fysiotherapeuten met veel ervaring in het behandelen van dansers. Ik werd frequent behandeld. Het was pappen en nat houden. Even kraken, masseren en ik kon weer een paar dagen vooruit. Ik nam daar genoegen mee, want ik wist toen nog niet dat het ook anders kon."

"Tijdens mijn danscarrière is er helaas geen enkele therapeut geweest die de tijd nam om te kijken waar de klachten vandaan kwamen. Was mijn danstechniek, lichaamshouding, conditie en spiergebruik wel adequaat? Tegenwoordig is dit wel verbeterd door de komst van gespecialiseerde oefentherapeuten die niet alleen inzoomen op de klacht, maar het lichaam in zijn geheel bekijken. De oefentherapeut is immers expert op het gebied van bewegen en kan heel goed zien waar het lichaam ongunstig wordt belast.”

Wat is dansoefentherapie? Hoe werkt een dansoefentherapeut en welke klachten kan deze behandelen?

“Dansoefentherapie is bedoeld voor professionele en amateurdansers die klachten hebben, zoals dansblessures door pech, overbelasting, groei, techniekfouten, ongunstige houding en beweeggedrag, en spanningsklachten. De dansoefentherapeut kijkt naar je persoonlijke situatie, de context en je doelen. Hij of zij doet lichamelijk onderzoek en bekijkt de dansgerelateerde bewegingen welke voor klachten zorgen. De dansoefentherapeut verbetert de danstechnische uitvoering van bewegingen en er kunnen mobiliserende en stabiliserende technieken worden ingezet.”

“De danser zal bij techniekverbetering eerst bewust moeten worden van wat er verkeerd gaat. De oefentherapeut kan zien waar een beweging ingezet wordt, welke spieren worden gebruikt en of dat een gunstige of ongunstige belasting voor deze danser is. Vervolgens wordt de beweging en/ of het spiergebruik op de danser aangepast en opnieuw aangeleerd. Het veranderen van de houding en het beweeggedrag kost veel tijd, daarom moet de danser regelmatig oefenen om de nieuwe bewegingen te automatiseren.”

Hoe ontstaan dansblessures?

“Dansers stellen hoge en specifieke eisen aan hun lichaam. Door intensieve, langdurige training om topprestaties te kunnen leveren onder de stress van publiek en media, zijn zij kwetsbaar voor blessures. Behalve door pech, overbelasting, algehele instabiliteit, vermoeidheid en stress, ontstaan dansblessures door techniekfouten. Deze techniekfouten ontstaan onder andere door compenseren van fysieke beperkingen of achterhaalde instructies van dansdocenten.”