Van 21 tot en met 30 mei vindt in hartje Utrecht wederom het SPRING Performing Arts Festival plaats. Dit festival, dat bekend staat om zijn hedendaagse, experimentele en radicale programmering, brengt tien dagen lang internationale theatermakers en choreografen naar Utrecht. Festival-fan Jacqueline de Kuijper gaat elke dag naar SPRING, bezoekt vrijwel alle voorstellingen en houdt dagelijks een blog bij. Lees hier op Dansmagazine.nl haar avonturen! 

SPRING Performing Arts Festival in Utrecht

Na drie dagen SPRING beginnen enkele thema’s duidelijk te worden en heb ik het idee de keuzes van het artistieke team te begrijpen. De installatie Wanna Play? van Dries Verhoeven straalde in eerste instantie eenzaamheid uit, of het verlangen naar gezelschap: “poging iemand te vinden die…” De theatervoorstelling Human use of human beings van Romeo Castellucci verwees op diverse manieren naar de dood en de vraag wat het leven waard maakt.

Complexity of Belonging van Chunky Move verbeeldde voor mij het gevoel heimwee: het verlangen naar thuis, ook al weet je misschien niet waar dat dan zou moeten zijn. Vooral deze laatste dansvoorstelling raakte mij diep, omdat deze heel direct raakte aan mijn eigen zoektocht naar een thuis. Ondanks mijn rondreizen van de afgelopen paar jaar, kwam ik er onlangs achter - tot mijn eigen grote verbazing - dat ik mij in Nederland toch het meest op mijn plek voel.

Ook in andere voorstellingen dit weekend herkende ik veel frustratie… 

Nicole Beutler - Preview 6: The Square

Zaterdag 23 mei ben ik om 17.00 uur op de Vismarkt in Utrecht voor een preview van 6: The Square. De nieuwe choreografie van Nicole Beutler gaat over het vierkant, symbool voor onze behoefte aan orde en regelmaat. Het kleine plein ligt aan een van de drukste straten van Utrecht, en grenst tevens aan het water van de Oude Gracht, de achterzijde van diverse winkels en een druk bezet terras. Om de dans te kunnen aanschouwen moet het publiek dus midden op straat staan, daarbij het ‘doorgaand verkeer’ blokkerend. Ik kruip tussen het publiek door om een leeg plekje vooraan op de stoeprand in te nemen en de dansvoorstelling goed te kunnen zien, maar vraag me wel af: “Is dit slecht gepland of is het de bedoeling dat ik mij ongemakkelijk voel?” 

De preview van 6: The Square wordt gedanst op een groen vierkant podium dat naar voren helt. Twee mannelijke en twee vrouwelijke dansers in nette kantoorkleding dansen geconcentreerd, hun bewegingen hoekig en lineair. Dan houdt een mannelijke danser een korte monoloog. “You know how you feel when you eat a sack of chips all by yourself?” vraagt hij aan ons. “Empty … diminished.” Hij noemt een lijst met redenen om je verdrietig te voelen, maar geeft dan de oplossing: “You don’t have to do that. Just stop thinking!” De man naast me reageert sarcastisch: “Sterke tekst.” Hij vind het te lang duren en vertrekt. 

Terwijl één van de danseressen, een blondine met een prachtige stem, een teder lied zingt, spelen de mannen met hun mobiele telefoons, die ze niet veel later gefrustreerd proberen te vernietigen. Dan begint de man van het terras náást het speelvlak zijn terras af te bouwen. Ik schrik van het gebrek aan respect voor de voorstelling die plaatsvindt. De preview eindigt met een variatie op een ‘square dance’. De andere vrouwelijke performer verlaat het vierkante speelvlak en loopt al playbackend tussen het publiek door. De toeschouwers tot wie ze zich daarbij richt voelen zich zichtbaar ongemakkelijk en durven haar bijna niet aan te kijken.

Plotseling is het afgelopen en wordt er geapplaudisseerd. Nicole Beutler is wellicht niet ‘everyone’s cup of tea’, maar ik kijk in ieder geval alvast uit naar de volledige versie van 6: The Square!

Donderdag 28 mei is 5: Echo van Nicole Beutler te zien in theater Kikker in Utrecht - als onderdeel van SPRING. 

Julian Hetzel - Sculpting Fear

Vorig jaar stond Julian Hetzel met de installatie STILL (The Economy of Waiting) op SPRING. Vanavond gaat Sculpting Fear in première in theater Kikker. Zijn nieuwe productie toont dezelfde fascinatie met traagheid. De iets meer dan een uur durende theatervoorstelling verkent ongeveer vijf scènes die elk een beroep doen op mijn concentratievermogen en geduld. Zo begint de voorstelling met stilte. In het donker komen drie performers het toneel op. Als het licht aangaat zien we hen bewegingsloos in oncomfortabele posities op en onder bureaustoelen liggen. Boven hen hangt een wolk van mist. Het toneelbeeld is duister en mysterieus. Het duurt vrij lang voordat er iets gebeurd. 

Sculpting Fear heeft voor mij apocalyptische connotaties. Twee robotstofzuigers verkennen de ruimte en botsen tegen de lichamen op. De mannelijke en vrouwelijke robot kibbelen wat af. Ook hier zien we een man in quarantaine-pak, ditmaal fel oranje. Hij beweegt de drie levenloze performers met een stok naar de rand van het toneel. Nadat hij vertrokken is komen de performers in beweging, maar levend kan ik ze niet noemen. Er volgt een lange, humoristische scène waarin zij zich steeds in een andere rare positie in relatie tot de bureaustoel wringen.

Plotseling staan ze op voor een koffiepauze - over banaliteit gesproken. Daarna leven ze zich uit op de kantoorvloer, die uit zwart geverfd piepschuim lijkt te bestaan, en krassen het kapot. Ventilatoren aan de rechterkant van het toneel blazen de losse witte piepschuimdeeltjes naar links. De soundscape is elektronisch en wordt steeds luider. Hetzel creëert een storm. 

Tijdens Sculpting Fear vraag ik me continu af in welk jaar we zijn. De voorstelling doet me denken aan alle films van de afgelopen jaren waarin planeet aarde niet meer te redden is. De mensen in deze theatervoorstelling ogen emotieloos en lijken de frustratie en angst voorbij. Zombies zijn het, ze spreken geen woord. Ironisch genoeg lijken de robots menselijker - ze doen me denken aan WALL-E. Na afloop bedenk ik me dat het hopelijk nooit zo ver zal komen - en dat is waarschijnlijk precies de angst waar Hetzel aan refereert. 

Dit thema wordt vervolgd in blog #4. Lees verder…