De negende editie van de Flamenco Biënnale toont van 20 januari tot en met 10 februari 2023 de vele gezichten van de hedendaagse flamencokunst. “We houden vooral van makers die morrelen aan de wetten en het avontuur niet schuwen. De traditie blijft echter altijd het ijkpunt”, zegt festivaldirecteur Ernestina van de Noort. Grote sterren, jong talent en eigenzinnige makers tonen de nieuwste ontwikkelingen in het genre. De Flamenco Biënnale 2023 omvat verder onder meer films, masterclasses, artist talks en een contextprogramma over Flamenco Identities in De Balie in Amsterdam.

La Reina del Metal

Dansmaker Vanesa Aibar was een van de verrassingen van de Flamenco Biënnale in 2019. Daar ontmoette ze slagwerker Enric Monfort met wie ze in opdracht van het festival La Reina del Metal maakte. Op een bezwerende cadans van metalen percussie en elektronica zet Aibar haar lichaam in als klankkast op originele composities van Monfort. Het lichaam wordt klank en de klank wordt lichaam. De soundscape van het Nederlandse collectief 4D maakt het zintuigelijke en ritmische werk tot een immersieve ervaring. Het publiek wordt ondergedompeld en meegevoerd in een trance op het zinderende ritme van de flamenco.

De hartslag van María Moreno

o../o../.o/o./o. (soleá) is de nieuwste creatie van María Moreno. De fast rising star van een nieuwe generatie dansmakers maakt hierin een reis door de ziel van de soleá, een van de grote flamencostijlen. De titel markeert de hartslag van de soleá, een dynamisch ritme van twaalf tellen. Moreno laat het hart kloppen met haar musici, waaronder Raúl Cantizano (draailier en soundscape), Eduardo Trassierra (gitaar), Manu Masaedo (percussie), en het jonge talent Ángeles Toledano (zang).

Eigentijds klassieke dans

Florencia Oz presenteert in Utrecht met haar tweelingzus, celliste lsidora O’Ryan, het zintuigelijke en visuele Antípodas: een minimalistisch duet tussen snaren, stemmen en dans, geïnspireerd op de romantische figuur van de ‘dubbelganger’’. Dansers Alfonso Losa & Concha Jareña brengen in Espacio Creativo, de slotvoorstelling van het festival in Arnhem, een eigentijdse ode aan de flamenco-dansmeesters die hen vormden.

Israel Fernández & Diego de Morao | 'Fiesta Gitana'

De rauwe, fluisterende stem van Israel Fernández en de duivelse ritmiek van gitarist Diego del Morao vullen elkaar aan als yin en yang. Fernández & Del Morao zijn het nieuwe flamencodroomkoppel anno 2023. De Spaanse krant El País noemt Fernández ‘een nieuwe flamenco-cycloon’. Hij blaast oude cante jondo-liederen, de oerbron van de flamenco, nieuw leven in. Als zoon van de legendarische Moraíto Chico zet Diego del Morao de gitaartraditie van de Morao-zigeunerdynastie voort. Het gastoptreden van Tía Juana la del Pipa, de Tina Turner van de flamenco, maakt het concert tot een ‘Fiesta Gitana’: een zigeunerfeest in de oorspronkelijke zin van het woord.

Farruquito - onversneden flamenco

Farruquito brengt in Íntimo flamenco dichtbij de wortels, samen met zijn lievelingszangers (waaronder Ismael de la Rosa ‘Bolita’) en met Yerai Cortés, exponent van een nieuwe gitaartraditie. Juan Manuel Fernández Montoya ‘Farruquito’ werd geboren in een zigeunerfamilie in Sevilla waar de dans, zoals hij het zelf zegt, ‘het dagelijks brood’ was. Aan de zijde van zijn grootvader, de beroemde danser El Farruco, debuteerde hij op vijfjarige leeftijd op Broadway en verscheen hij in de film Flamenco van Carlos Saura. Sindsdien brengt hij het familie-erfgoed over de hele wereld. Bij Farruquito is flamenco een ritueel. Hij danst onversneden flamenco, tot op het bot.

Jazz en flamenco

Het Daniel García Diego Trio en Los Aurora vertegenwoordigen de bruisende jazzflamenco-scene in Madrid en Barcelona. Het trio van Daniel García Diego maakt een minitournee langs Amsterdam, Rotterdam en Tilburg. Ze spelen jazz met een vleug flamenco en een ‘latin tinge’. Over hun meest recente cd schreef de Volkskrant: ‘Een heerlijk vrijzinnig album dat Spanje de eer bewijst als knooppunt van traditie.’ Los Aurora, een jonge band uit Catalonië speelt onder meer vertolkingen van klassieke composities van Manuel de Falla met virtuoze voetenpercussie van José Manuel Álvarez. De NRC schreef over hun nieuwste album: ‘Lustig vermengen ze de Spaanse traditie, vooral met jazz, maar ook met plukken progrock: energiek en onvoorspelbaar.’

Flamenco Biënnale Nederland
20.01 - 10.02.2023
info & tickets: flamencobiennale.nl
 
Muziekgebouw aan ’t IJ en het BIMHUIS vormen de thuisbasis van het festival in Amsterdam. Deze 9de Biënnale reist ook naar Rotterdam, Utrecht, Arnhem, Tilburg en Brussel.