Scenograaf Pink Steenvoorden: ‘Voorbij alleen de levende lijven met decor!’
Naast het belang van licht, is decor ook een aspect dat we niet mogen vergeten bij de backstage voorbereidingen van een dansvoorstelling. We vroegen scenograaf Pink Steenvoorden om ons wat meer te vertellen over zijn werk.
Wat houdt de baan precies in?
‘Als scenograaf ben ik in contact met de choreograaf en help ik mee met het omzetten en ontwikkelen van ideeën en inzichten van de choreograaf tot een feitelijk toneelbeeld. Ik probeer mijn eigen onafhankelijke inbreng en creativiteit bij te brengen.’
Hoe wordt het decor gemaakt?
Steenvoorden vertelt dat het belangrijk is hij en de choreograaf samen gaan zitten en bespreken wat er gecommuniceerd wil worden met het toneelbeeld. Dit gebeurt ongeveer twee maanden voordat de choreograaf begint met de repetities. De inhoud is het beginpunt en vanuit daar komt de vorm. ‘Ik maak vervolgens een simpele maquette zodat het visualiseren voor de choreograaf makkelijker is en dan stappen we het theater in.’
Het decor wordt vervolgens door hem en zijn team gemaakt in zijn atelier wat 3 tot 5 weken kan duren. Zijn ideale wijze van te werk gaan is dat het decor al aanwezig is bij de eerste repetitie.
‘Het bouwproces is erg leuk, omdat ik veel interactie heb met het team en choreograaf waarmee we samen een zo’n mooi mogelijk product willen neerzetten.’
Hoe ziet de dag van de voorstelling eruit?
‘Op de dag van de première is mijn taak al volbracht. Tijdens de eerste voorstellingen in de montage zit ik bovenop de voorstelling, zodat de cues worden uitgewerkt zoals ik ze heb bedoeld.’
Toen we vroegen wat er met het decor gebeurt als de tour eenmaal is afgelopen zei Steenvoorden: ‘Dansgezelschappen slaan het zelf op of het decor verdwijnt in de vuilnisbak. We maken theater en dat is iets luchtigs. Iets wat we 10 jaar geleden deden is nu niet per se meer relevant. Niet alles hoeven we te bewaren.’
Wat is de toegevoegde waarde van decor aan een dansvoorstelling?
‘De toegevoegde waarde van decor is voor mij de dans voorbij alleen maar levende lijven brengen. Samen met het geluid de voorstelling tot een totale zintuigelijke ervaring maken, waarmee je mensen kunt verwarren bijvoorbeeld. Het gaat niet om een plaatje, maar om de totale zekere abstractie in het hoofd van de toeschouwer tot ervaring wordt geuit.’
Is de impact van een klein decor anders dan van een groot decor?
‘Je kunt met kleine voorstellingen een diepe indruk maken, maar de totale zintuigelijke impact kan pas echt in een grote zaalvoorstelling. In een kleine zaal kun je de danser nooit tot abstract onderwerp maken, omdat het publiek te dichtbij zit. Het is te persoonlijk, in tegenstelling tot in een grote zaal. Dat is daar juist de kracht en noodzaak.’
Hoe is de samenwerking met de dansers?
‘Het is erg leuk om te werken met dansers. Het is mijn favoriete tijd van het maken van een productie.’ Steenvoorden vertelt dat de dansers verder geen invloed hebben op het decor afgezien van praktische in- of aanvullingen.
Wat is je beste/meest bijzondere decor(stuk)?
‘Er zijn een aantal dingen die bijzonder zijn geweest zoals in elkaar stortende bibliotheken en doormidden openbrekende auto’s voor Andreas Denk van Plan d-. Bij De Stilte is er weer een hele andere benadering waarbij het decor een omgeving creëert, maar geen vastgesteld beeld. Zo wordt het decor multi-interpretabel.’
Als Steenvoorden dan toch een favoriet moet kiezen, kiest hij voor het toneelbeeld dat hij heeft gemaakt voor De Dutch Don’t Dance Division voor de voorstelling Alice in Wonderland. Bij deze voorstelling heeft hij zijn bedoeling het beste over kunnen brengen.
Ook zegt Steenvoorden dat er natuurlijk altijd dingen beter kunnen als je erop terugkijkt. ‘Ik ben een verschrikkelijk ontevreden mens als het op mijn werk aankomt en het kan altijd beter. Dat komt door mijn verregaande perfectionisme.’
Over Pink
Pink Steenvoorden ontwerpt voor van alles: evenementen, interieurs, meubels, winkelinrichting, maar vooral theater en dans. Hij is gespecialiseerd in decor en licht en heeft een eigen bouw- en ontwerpbedrijf. Als scenograaf, ofwel productieontwerper, werkt hij voor verschillende opdrachtgevers. Zijn decorontwerpen heb je onder andere kunnen zien bij: De Dutch Don’t Dance Division, Plan d-, Holland Dance Festival, Jiri Kylian en De Stilte.