Op zondag 1 maart ging in de stadsschouwburg van Groningen de voorstelling De Twaalf Gezworenen van het Noord Nederlands Toneel (NNT) in première. Voor De Twaalf Gezworenen stapte choreograaf Guy Weizman voor het eerst in de rol van regisseur. Christel Kroese interviewde Weizman over zijn proces: Wat is de werkwijze van een choreograaf wanneer deze terecht komt in een theatergezelschap?

Choreograaf Guy Weizman

Guy Weizman en Roni Haver hebben in 2002 het internationale dansgezelschap Club Guy & Roni opgericht. De voorstellingen van dit theaterdansgezelschap kenmerken zich door hun mysterieuze, muzikale en verleidelijke taal. Weizman heeft in het verleden vaker samengewerkt met het NNT maar blijft vooral ook choreograaf. Als regisseur van De Twaalf Gezworenen, gebaseerd op de filmklassieker Twelve Angry Men uit 1957, probeert Weizman toneelvoorstelling toch in beweging te krijgen. Het script bestaat uit twaalf juryleden die hun oordeel moeten vellen over een zestienjarig jongen uit een achterbuurt voor de moord op zijn vader. Het leek mij daarom ontzettend interessant om te kijken naar de scheidslijn tussen choreograaf en regisseur en nader kennis te maken met de werkwijze van Weizman.

Hoe is Club Guy & Roni in het Noorden terecht gekomen?

Het Grand Theater heeft ons de kans gegeven om ons vroegere werk hier te produceren. Ze hebben ons vanaf het begin van heel dichtbij bekeken en ondersteund. Het is hier ook gewoon super leuk. De lijnen zijn hier heel kort. Ik heb in Tel Aviv, Berlijn, Barcelona, Brussel en Amsterdam gewerkt en ik kreeg hier heel snel een thuisgevoel. Ik kan me hier goed concentreren, er is minder afleiding. Ik heb ruimte om te denken.

Hoe ervaar je je positie als enig professioneel dansgezelschap in het Noorden?

Het is zeker niet fijn, het is geen wedstrijd. We zijn zover gegaan dat we zelf een tweede juniorgroep op hebben gericht: De Poetic Disasters Club (die jaarlijks wisselt). Ik vond het triest dat wij als laatste zijn overgebleven. Als je het dansklimaat helemaal in je eentje moet warm houden is dat best een klus. Je wilt dat om veel redenen. Je wilt als eerste publiek hebben, maar ook voor gesprekspartners. Ik moet nu ver reizen om mensen van mijn eigen vak te spreken, ook voor de dansers. Ik ben blij dat wij het wel hebben overleefd.

Wat is jullie werkwijze normaal en hoe anders is het om bij het Noord Nederlands Toneel in je eentje, zonder Roni en met acteurs, te werken?

Het is heel moeilijk om te vertellen hoe wij maken. Het ene ding volgt het andere op. De één komt met een idee en de ander voert het uit. Het is zo dat ik meer bijdraag aan de dramaturgie en de structuur van het stuk. Roni maakt meer de inhoud en de choreografie. We maken ook wel werk zonder elkaar, maar het is wel één taal. Hoe je met het publiek communiceert en wat volgens ons een mooie voorstelling is. Van deze taal maken we allebei gebruik ook als we alleen werken. In dit geval moest de vorm nog gemaakt worden, de inhoud was al geschreven. De tekst stond al vast.

De voorstellingen van Club Guy & Roni zijn vaak  dynamisch, ruig en rommelig. Waar haal je de inspiratie vandaan?

Dat inspireert mij enorm dat rommelige, vooral bij dans. De esthetiek van dans is vaak juist strak, mooi en schoon, vaak met weinig decor. Nederlandse dans is meestal in een zwevende ruimte en wij zijn iets meer van de werkelijkheid en het echte leven. Mijn leven is ongelofelijk rommelig, dat probeer ik ook op toneel te zetten. De dynamiek was binnen De Twaalf Gezworenen heel belangrijk, want ik wist dat ik beweging wilde zien en ik werk niet met dansers. Het decor mag dansen.

Omdat je bij deze voorstelling met acteurs werkt in plaats van dansers. Kun je stellen dat je het decor meer hebt laten dansen dan in andere voorstellingen?

Nee, want bijvoorbeeld in Naked Lunch is er ook veel beweging in het decor. Dans is voor mij niet alleen danspasjes, dat heb ik al jaren geleden losgelaten. Ik probeer de danspasjes op precies dezelfde manier te gebruiken als tekst. Er is wel een verschil; bij dans kun je beter niet te concreet zijn want dan kom je in mime terecht. Als je echt een verhaal wilt vertellen kun je soms beter tekst gebruiken zoals we dat in ons werk ook wel vaker doen. We gebruiken ook acteurs in onze dansvoorstellingen. Dans kan beter over andere thema’s gaan. Als je in het theater concreet en duidelijk wilt zijn kun je beter woorden gebruiken. Als je mensen intuïtief wilt raken, vind ik dat je dat met beweging op een mooiere manier kan doen. Vanuit de onderbuik en niet vanuit het hoofd.

Is de acteur een ander soort kunstmens als de danser?

Het is een andere ingang. De danser is meer intuïtief en de acteur meer verbaal. Ik moet voorzichtig zijn. Bij ons in de groep (Club Guy&Roni) is dat niet zo. De dansers zijn verbaal, cerlebraal en hebben een duidelijke mening. Eigenlijk heb ik hier (NNT) veel minder over het thema gesproken dan in een dansproductie. Als we een dansproductie beginnen gaan we eerst drie weken om de tafel om alleen maar te praten. Hier ging ik na drie dagen al de vloer op.

Ga naar de website van Het Noord Nederlands Toneel voor meer informatie over De Waalf Gezworenen. De toneelvoorstelling is tot en met 3 mei te zien in verschillende theaters.

Fotograaf: Marc de Groot