Nieuw balletseizoen: voorbereiden blijkt zwaar
30 augustus 2018 - Wendy van Groeninge
Ik trappel om weer de balletstudio in te gaan. We hebben een aantal optredens voor lokale cultuurbevordering in september op het programma en een nieuwe voorstelling van onze danswerkplaats Qoqo in februari 2019 waarvoor de repetities in oktober beginnen. Omdat ik een nieuwe blessure wil voorkomen (Een te dikke danseres bestaat niet) , heb ik tijdens de zomer pilateslessen gevolgd om mijn power house te versterken. Hopelijk laat het SI gewricht het hiermee wel uit zijn hoofd om nog te verschuiven of op een andere manier vervelend te doen.
Basisconditie
Eén van de fijne neveneffecten van heel je leven dansen is een goede basisconditie. Na enkele weken luieren, doet alles het weer heel snel. Niet zo snel als tien jaar geleden, maar hé, ik mag zeker niet klagen! (dansplezier) Ook in drukke periodes of wanneer ik moe ben, kan ik gewoon de lessen blijven volgen. Al betrap ik mezelf er dan wel eens op dat ik soms een les of repetitie op routine volhoud. Nu ging ik er vanuit dat deze basisconditie en het feit dat ik al heel lang dans, me allerlei voordelen zou opleveren bij het volgen van de pilates lessen. Maar daar vergiste ik me toch behoorlijk in.
Pilates
De eerste lessen kon ik zelfs niet alle oefeningen tot het einde volhouden. Om me heen zie ik vrouwen zonder moeite “the hundred” afmaken en met een enkele ademteug doorgaan in “the series of five” . De in- en uitademing moet precies omgekeerd als dat ik bij dansen gewend ben want inademing bij actie (of was het nou net andersom), en ook dat krijg ik niet voor elkaar. Het lijkt of ik op een gegeven moment een hyperventilatie aanval krijg omdat ik alleen nog maar inadem. Spieren waar ik normaal spierpijn in heb, kijken trillend en vol ontzag naar spierweefsel waarvan ik eigenlijk niet eens wist dat ik het had en lijken zich razendsnel te verstoppen. Kom terug, want ik heb jullie nodig!, piep ik zonder succes. De eerste les na mijn vakantie dacht ik werkelijk: Ik zal toch geen spierziekte krijgen? En bij een volgende les waarbij het de bedoeling was je stuitje op te trekken en tegelijkertijd je bil-hiel connectie aan te spannen, en deze connectie ook nog afwisselend links en rechts te activeren, was ik het hé-le-maal kwijt.
Tegelijkertijd word ik ook juist blij van al deze nieuwe sensaties. Zwoegen, trillen en steunen en er daarna over zeuren. Hilarisch. Maar wat zou er nu aan de hand kunnen zijn?, dacht ik, na weer zo’n absurd zwaar ervaren les. Ik vond een voor mij aannemelijke verklaring in de netwerken van de motorische schors. De wat?
Bewegingsschors
De motorische schors is een deel van onze hersenen en bestaat uit een premotorische, supplementaire en primaire schors. Deze primaire motorschors wordt ook wel bewegingsschors genoemd. Deze hersengebieden communiceren voortdurend met elkaar in overlappende netwerken van activiteit, en van hieruit kun je georganiseerde bewegingen maken. Bijvoorbeeld je been liften terwijl je standbeen gestrekt is, je power house aan, schouders breed en nek lang. Ademen komt dan weer uit een ander deel van je hersenen… De verdeling van de gebieden van de spieren in deze motorschors staan echter niet vast. Zo zijn bijvoorbeeld bij een professioneel pianospeler de gebieden in de motorschors gekoppeld aan de vingers groter dan bij een filosoof, en uit onderzoek blijkt dat indien je niet- pianospelers de vingeroefeningen laat doen om te leren spelen, het gekoppelde gebied in de hersenen groter wordt. Een getrainde spier veroorzaakt een vergroot gebied en andere gebieden worden hierdoor dan vaak weer kleiner. Heel simpel gezegd, de spieren die het meest gebruikt worden, en hierdoor de meeste aandacht krijgen in de gekoppelde hersengebieden, winnen het in hun opeisen van een deel van het netwerk. De hersenschors kan zich gelukkig meestal wel op allerlei manieren aanpassen aan veranderende en nieuwe omstandigheden.
Buiten de comfortzone
Nou hou ik wel van dingen versimpelen, maar zou het kunnen dat de gebieden voor danscombinaties en -trainingen in mijn hersenen ondertussen zo groot zijn, dat er bijna geen plaats meer is voor andere bewegingsnetwerken, of dat deze in ieder geval onderontwikkeld zijn? Ik kan een klassieke barre eventueel ook slapend doen als het moet, en dit lijkt me wel (ongefundeerd) bewijs voor de onevenredige omvang die de levenslange ballettraining opgeëist heeft in mijn primaire motorschors. En gezien het feit dat de lessen pilates nu na twee maanden steeds minder zwaar worden, lijkt het ook alsof er nieuwe netwerken gevormd worden. Het is dus eigenlijk niet zo vreemd dat mijn lijf er enigszins moeite mee lijkt te hebben iets buiten de comfortzone en routine te doen, want er woedt een strijd om ruimte in mijn primaire motorschors, er moeten nieuwe netwerken ontstaan en vervolgens moet dit allemaal aan mijn spieren doorgegeven worden!
En nee, het ligt niet aan de leeftijd.