Duplicate
16 juni 2016 - Joost Groeneboer
Jammer dat ik niet naar de opening van de fotoinstallatie Free Fall ben geweest. Om de maker, choreograaf Jiří Kylián, daar lijfelijk met zijn levenspartner en muze Sabine Kupferberg aanwezig te zien, had er zeker een extra dimensie aan gegeven. Aan de andere kant ben ik blij dat ik nu bijna alleen op mijn gemak kan rondkijken, in plaats van met zijn honderden te zijn.
Evenals zijn choreografieën is de fotoinstallatie van Kylián weldoordacht. Voor dit project heeft hij zijn vrouw, in het laatste kwart van de twintigste eeuw een van de belangrijkste danseressen van het Nederlands Dans Theater, van verschillende kanten gefotografeerd. Gelijktijdig van voren en van achteren. Een ingewikkeld proces, waarbij dansfotograaf Joris-Jan Bos hem heeft geadviseerd.
Oneindig verdubbelend
De donkere dansstudio van Korzo binnengaand, loop ik direct tegen de achterkant van twee vrouwenhoofden op. Van Sabine en haar ‘duplicate’, zoals uit de flyer blijkt. De foto’s zijn zo in de ruimte opgehangen en opgesteld, dat het publiek er omheen kan lopen. En dus om Sabine heen. Sabine, in steeds verschillende uitdrukkingen en emoties. Met een felgroene appel in de mond of ronddraaiend tussen haar vingers. Met haar expressieve gezicht en handen, die zo mooi oplichten tegen haar strakke, zwarte jurk. Langs de wanden zijn bankjes neergezet, vanwaar je het licht- en lijnenspel rustig kunt gadeslaan en wegdromen op de muziek van Bach. In een hoek zie ik plotseling Sabine op een stoel als toeschouwer zitten. Is ze het echt of een wassen beeld? Ik besluit dat voor later te bewaren en eerst de tentoongestelde foto’s, filmbeelden en objecten af te zien. Alles zit vol symboliek. Zwart en wit. Leven en dood. Adam en Eva. Aarde, vuur, lucht… Hè, heb ik iets gemist? Waar is het water? Een beetje verscholen staat een houten box opgesteld, van binnen bekleed met spiegels. En daarin stroomt het kolkend water, vanaf alle kanten, in tegenovergestelde richtingen, en van opzij gezien oneindig verdubbelend.
Was het nou Sabine die in het hoekje zat, hoor ik je al denken. Bij het verlaten van de studio, zie ik een bezoeker iets in haar oor fluisteren. Ze geeft geen krimp…
Editorial uit Dans Magazine 3/2016
Nooit meer een nummer missen? Profiteer dan van de superaanbieding!