Balletliefhebbers konden afgelopen weekend hun hart ophalen in het Lucent Danstheater in Den Haag. Het prestigieuze Mariinsky Ballet gaf op uitnodiging van het Nederlands Danstheater een drietal gastoptredens. Het gezelschap uit Sint-Petersburg heeft een rijke geschiedenis waarin het vele sterdansers voortbracht. Ze staat bekend om haar elegante, verfijnde en pure vertolkingen van het 19e-eeuwse klassieke repertoire. In The Little Humpbacked Horse toont het gezelschap zich echter van een uitbundiger en minder traditionele kant. De productie van choreograaf Alexei Ratmansky is fris, humoristisch en zeer aantrekkelijk.

Het bekende Russische sprookje gaat over de jonge Ivan en zijn magische gebochelde paardje. Het vertelt het vrolijke verhaal van een simpele boerenjongen op weg naar volwassenheid. Wanneer Ivan de boerderij van zijn vader verlaat wordt hij verliefd op een mooie prinses. Voordat hij zijn geliefde voor zich kan winnen, moet hij eerst de nodige obstakels overwinnen. De dwaze tsaar heeft zijn oog namelijk ook op haar laten vallen, en met behulp van zijn geniepige hoveling maakt hij het Ivan niet gemakkelijk. Met behulp van zijn paard en andere magische creaturen overwint Ivan het kwaad op een grappige en onnozele manier, trouwt hij zijn prinses en wordt hij uiteindelijk zelf tsaar. Voor iemand die onbekend is met het sprookje is het in het begin lastig om de gebeurtenissen en de rollen van de vele personages te begrijpen, maar het hartverwarmende verhaal en de sterke mimiek zorgen ervoor dat alle puzzelstukjes vanzelf op hun plaats vallen.

Ratmansky heeft het sprookje een nieuw leven ingeblazen door er hedendaagse elementen aan toe te voegen. De kostuums en decors zijn strak en minimalistisch, en de choreografie bevat naast klassieke techniek ook invloeden van moderne dans en volksdans. Waar de dansers van het Mariinsky in de meeste balletten zeer precies en formeel zijn, tonen ze zich hier vrijer in hun bewegingen en naïever in hun karakters. Ook speelt de choreograaf met de gebruiken van het klassieke ballet door in de afsluitende pas des deux een aantal komische onderbrekingen toe te voegen. De dansers nemen de tijd om na te denken over de uit te voeren passen, een serie moeilijke sprongen wordt tot drie keer toe herhaald met de medewerking van het orkest, en na afloop van de zogenaamde “vergeten” variaties wuiven zij het applaus weg alsof het niks was.

Wat het ballet echt onderscheidend maakt is het speelse karakter en het veelvuldige gebruik van pantomime. De dansers laten zien niet alleen over een solide techniek te beschikken, maar ontpoppen zich ook als charmante personages. Het gebochelde paardje zelf (Vladislav Shumakov) met zijn hoefachtige handen en warrige manen is onnozel en energiek. Dmitry Pykkachev en Yuri Smekalov vormen een hilarisch duo als de tsaar en zijn lugubere doch innemende hoveling.

Vladimir Shklyarov is de perfecte Ivan. Met zijn jongensachtige glimlach en jeugdige enthousiasme steelt hij niet alleen het hart van de prinses, maar ook die van het publiek. Alina Somova als de prinses is een poppetje: lyrisch en sierlijk in haar dansen, onschuldig in haar voorkomen. In de eerste pas des deux is het koppel aandoenlijk verlegen. Ivan observeert de prinses grondig, om haar vervolgens in een spontane opwelling stevig te omarmen. De prinses duwt hem zachtjes van zich af, en speelt schuchter met haar vlecht terwijl Ivan enigszins beschaamd zijn jasje rechttrekt. Tussen het prille liefdeskoppel volgen nog vele hartverwarmende taferelen.

Het Mariinsky Ballet vernieuwd zonder de traditie uit het oog te verliezen, en producties als The Little Humpbacked Horse laten zien dat het Russisch ballet springlevend is. Getuige het lange slotapplaus, waarbij de dansers tot groot genoegen van het publiek perfect in hun rol bleven, valt het speelse en vrije karakter van Ratmansky’s productie goed in de smaak. De aanwezigheid van maestro Valery Gergiev en componist Rodion Shchedrin maakte de avond compleet. Dit korte bezoek van het Mariinsky smaakt naar meer, en te hopen is dat de samenwerking tussen dit gezelschap en het NDT ons in de toekomst nog meer moois gaat brengen.