Home » Review
Belgian Rules/Belgium Rules - Jan Fabre. Foto Wonge Bergmann

Jan Fabres kritische ode aan België

Belgian Rules/Belgium Rules - Jan Fabre
Zahira Mous

Jan Fabre brengt hommage aan zijn vaderland middels de nieuwe voorstelling Belgian Rules/Belgium Rules. Het is een kritische ode vol kleuren en geuren waarbij een schop wordt gegeven tegen extreemrechtse politiek. Tevens sieren Belgische stereotypen, kunst en religie het podium met poëtische literaire teksten van schrijver Johan de Boose. Gezien op 7 november 2017 in de Stadsschouwburg van Amsterdam.

Troubleyns zintuiglijke voorstelling

In ongeveer vier uur tijd wordt het publiek door innemende beelden, intense geluiden en penetrerende geuren in vervoering gebracht. Het theater begint door veelvuldig biergebruik al gauw als een uitgeleefd carnavalscafé te ruiken. Het podium wordt onder andere geoccupeerd door carnavalstooien, een flitsende wielrenner, naakte dames in bontjassen met geweren, heel veel bier, duiven, chocolade, majorettes, levende beeldende kunst en geschiedenis. De vraag is, moet men Belgisch zijn om deze voorstelling echt te vatten en voelen?

Theater van het beeld

De identiteit van België is mede gevormd door de invloed van de Katholieke Kerk en hoe Belgische kunstenaars daartegen weerstand boden. Ironie en verzet zijn terug te zien in schilderijen zoals Ceci n’est pas une pipe, een werk van René Magritte. Een geschilderde pijp dat geen pijp is. Dit surrealisme wordt als metafoor ingezet voor hoe Fabre zijn land ziet: Absurdistan.

Belgian Rules/Belgium Rules - Jan Fabre. Foto Wonge Bergmann

De politieke toon neemt toe naarmate het einde van de voorstelling nadert. De performers komen in blackface op en zingen een sinterklaasliedje. Acteur en muzikant Andrew James Van Ostade spreekt zich in zijn rap direct uit over het heersende witte superioriteitsgevoel. Hier wordt met ondersteunend applaus op gereageerd. Het is een sterk statement en een confronterend beeld.

Kerk en kunst verbeeld in danstheater

Naast de geur van bier waant het publiek zich tijdens Belgian Rules/Belgium Rules in kerkelijke sferen door de wierookvaten waarmee een viertal performers op komt lopen. Ze tillen hun zwarte rok op en hun blote lichaam is te zien waaronder het katholieke wierookvat bungelt. De geur verspreidt zich door het publiek, omdat de dansers langzaam hun bekken heen en weer bewegen. Voor menigeen, die met het katholicisme is opgegroeid, wekt dit herinneringen op.

Belgian Rules/Belgium Rules - Jan Fabre. Foto Wonge Bergmann

Dansers in witte sportpakjes, met bierkratjes als gewichten, sporten tot vermoeienis door, terwijl ze een versie van de Tien Geboden herhaaldelijk verkondigen. Later zijn de atleten terug met skeletten op hun rug, een referentie aan de kunst van James Ensor. Ze verkondigen nu dertig verplichtingen, terwijl ze op hun plaats rennen tot ze erbij neervallen. Kerk en kunst zijn effectief met elkaar verweven.  

“The only nation is imagination”

Tijdens de laatste choreografie, de feilloos uitgevoerde krachtige vlaggendans, worden er dertig mogelijkheden gedeeld, zoals lief zijn voor ouderen. Belgian Rules/Belgium Rules is een educatieve en entertainende voorstelling dat met zijn multi-gelaagdheid en surrealisme symbool staat voor België. Interessant genoeg is het land België ontstaan in het theater, tijdens de opera van De Stomme van Portici in 1830, en voelt Fabre ook alsof zijn land een soort theater is. Een natie is een illusie waarbij alleen de verbeelding telt.

Voor meer informatie en tour data zie: www.troubleyn.be.