Voor de twaalfde keer presenteerden de Brakke Grond en theater Frascati performance festival Something Raw, waarin de vragen "Wat is dans?" en "Wat is performance?" centraal staan. Van 10 tot en met 14 februari presenteerde het festival aanstormende choreografen. Donderdagavond 12 februari werd het werk getoond van Michel Rizzo, Higher, en Florentina Holzinger, Wellness. Something Raw maakte een verpletterende indruk.

Dansvoorstelling Higher van Michele Rizzo

Een van de voorstellingen van het Something Raw Festival is Higher van choreograaf Michele Rizzo. Bij binnenkomst in de zaal van Frascati in Amsterdam ontneemt de rook ons het zicht. Het publiek wordt verrast door een donkere omgeving waar hier en daar een licht in de ruimte aangaat en weer uit gaat, en weer aan. Meer en meer schijnen deze lichtjes op steeds andere plekken op het achterdoek. Het publiek ziet dan nog niets anders dan het zwarte doek met lichtjes die aan en uit gaan. Dan, van ver, klinkt er geluid, een soort dancemusic. Muziek dat als het ware van elkaar is losgeraakt en opnieuw aan elkaar gekoppeld is tot nieuwe dancemusic, waar Lorenzo Senni bekend om is. Ik probeer te ontdekken of er een systeem zit in het aantal lichtjes die per keer aan gaan en uit, de plekken, maar nee. Ik wacht met smart op dans, waar ik voor gekomen ben. Het is mij niet geheel duidelijk wat ik met het spel van de lichtjes moet.

Dan worden de lichtjes zo talrijk dat ik in dit nieuwe licht een mannelijke danser ontwaar. Hij beweegt zijn hele lichaam losjes op de maten van de muziek van Senni, die zelfs een enkeling in het publiek niet kan laten stilzitten. Dan verschijnen een tweede en een derde danser, die zich dan (nog) niet bewust zijn van elkaar en die zich een behoorlijke tijd onafhankelijk van elkaar bewegen op een schijnbaar makkelijke en relaxte manier. 

Michele Rizzo, Juan Pablo Camara en Max Goran dansen elk op een schijnbaar achteloze en bijna nonchalante manier. Ze ‘hangen’  als het ware in de muziek en bewegen soepel en nonchalant. De muziek wordt een melodieus geheel waarin en waarop uiteindelijk de drie dansers elkaar zien en elkaar vinden in de dans. Als een  zogenaamde drie-eenheid vervolgen zij hun dans, die nu een samenspel wordt, afgestemd, gelijk, grotere bewegingen, alsof ze door elkaar geïnspireerd raken, in gesprek raken. Synchroon en expressiever dan eerst en bijna soul. Dat vind ik mooi om naar te kijken, de zelfsprekendheid van het afgestemd zijn op elkaar.

Zo raken ze als het ware vervuld dat ze ‘opgeladen’  verder kunnen als ze voorzichtig een voor een opnieuw op zich zelf hun dans continueren. Maar dan wel veel expressiever en prettiger om naar te kijken dan toen ze het toneel betraden; alsof ze zich gelaafd hebben aan elkaars dans en bewegingen en de dancemusic. Een ieder gaat weer verder, in het leven. De laatste danser gaat nog helemaal los als de muziek langzaam afscheid neemt van de dansers, het publiek, de ruimte. Zo eindigt dit uur van Higher dat een coproductie is van Frascati Producties en ICKamsterdam.

Dansvoorstelling Higher gaat volgens choreograaf Michele Rizzo over de zoektocht de vraag te beantwoorden wat het betekent om een mens te zijn. Choreograaf en danser Michele Rizzo startte zijn zoektocht naar een nieuwe (dans-)taal op een verrassende plek: de uitgaangsclub. In Higher verkennen drie dansers clubdance als ritueel om te vieren wie ze zijn: bewegende lichamen, fundamenteel alleen, maar verbonden in ons verlangen om voor even samen te smelten.

Dansvoorstelling Wellness van Florentina Holzinger

Wellness is de derde performance van Florentina Holzinger (Oostenrijk) en Vincent Riebeek (Nederland) van het drieluik waarin Kein Applaus fur Scheisse en Spirit de eerste twee waren. Wellness wordt uitgevoerd door Holzinger zelf en Andrius Mulokas, Renee Copraij en Christian Bakalov. Voor mij, als bezoeker, was dit de eerste ontmoeting met hun performance, die mij verpletterd achterliet.

Een performance van een soort dat ik niet eerder heb gezien;  glijdende, uiteindelijk volledig naakte lichamen glimmend van het ‘levenselixer’ dat uit de ‘borsten’ van de vrouw, Renee Copraij, gespoten wordt die hangend aan een touw haar instructies samen met het vocht over de lichamen uitstort. De wellnessomgeving waarin de groep prachtig uitgedost, goed geschminkt en heerlijk gek qua kleding, begint met het lezen van de kritieken in een Magazine over eerdere voorstellingen, maar zich realiseert dat elke voorstelling begint in de studio. De studio waar de oefeningen en het harde werk gedaan moeten worden voordat er überhaupt een voorstelling kan zijn.

Hard werkend in de studio, de instructie van de, noem het de vrouwelijke coach, Renee Copraij, nauwgezet, onderdanig en uiteindelijk vol overgave opvolgend. Ook krijgt elke performer de gelegenheid zijn of haar eigenheid te presenteren en verwacht de coach dat ze het uiterste geven. Zo zingen ze allemaal een stuk, de ene beter dan de ander, oftewel beroerder dan de ander. Maar dat doet er niet toe, ze laten zich zien en wij zijn getuige. Dit spektakel geeft elke danser van dit gezelschap alles in beweging, stem, zichzelf.

Op het moment waarop twee dansers in een yogahouding op hun rug gelegd worden en als een autoband of ‘voorwerp’ in de rondte worden gedraaid met een dolmakende snelheid, vraag ik me af of ik op de proef gesteld word als publiek om in te grijpen vanwege een voor mij soort ontmenselijking van de dansers. Wordt mijn grens overschreden? Wordt er iemand pijn gedaan? Ben ik alert genoeg om in te grijpen als het echt te ver gaat? Ik grijp niet in, ik ben gefascineerd hoe deze groep dansers onder leiding, onder invloed staat van de instructies die zij mateloos en vol overgave uitvoeren en hoe zij, de dansers, zich aan ons, het publiek laten zien in hun naaktheid en kwetsbaarheid.

Waanzinnig! Wellness is een roep om eigenheid, alles te geven, te breken met het oude dat je kent en je gevangen houdt in de beperktheid ervan en waar je niet gelukkig van wordt. Dat is de tekst, de boodschap die aan het eind van deze adembenemende voorstelling het publiek ingeslingerd wordt. Voor mij persoonlijk baanbrekend en indrukwekkend. Hebben ze laten zien hoe ver ze willen gaan in beweging, naaktheid, humor in olie, zand met kniebeschermers? Hoe dan ook, vol overgave en ik ben verpletterd.