In het kader van het 25-jarig jubileum van Danstheater AYA heeft Wies Bloemen drie jonge choreografen gevraagd een dialoog aan te gaan met werk uit het rijke oeuvre van 25 jaar AYA. Deze dansvoorstelling Jubel ging 5 juni in première bij Dansmakers aan het IJ in Amsterdam. Elke choreografie begint met een mondelinge dialoog op het scherm tussen Wies Bloemen en de choreografen. Cecilia Moisio presenteert This is the end, haar interpretatie op Eindtijd (2000). Giulio D’Anna laat zijn interpretatie op Harnas (2013) zien, Har(t)nas, en Alida Dors maakt Bronsttijd (1996) eigen door haar gelijknamige bewerking Bronsttijd. Alle drie zijn ze explosief en met veel humor gebracht.

Cecilia Moisio schudt haar publiek wakker met This is the end

Cecilia Moisio wordt in de dialoog met Wies Bloemen benoemd als een choreografe die het publiek wakker schudt en ongemak bezorgt. Zelf vertelt Moisio dat ze heel theatraal werkt. Ze vergroot emoties uit en laat de dansers snel schakelen om het publiek wakker te schudden. Ze werkt multidisciplinair en combineert haar sterke dansvakmanschap met stemgebruik en acteren. Typerend voor haar dansvoorstellingen is het dynamische karakter met enerzijds de rauwe emoties en anderzijds een strakke, beheerste choreografie.

Ik ben wakker geschud door This is the end. Zittend op het puntje van mijn stoel heb ik de dansers een achtbaan aan verschillende manieren van sterven zien beleven. In het begin is het luchtig en worden de doodsoorzaken benoemd door de dansers en direct getoond. Duizeligheid, hartaanval, slangenbeet, kwelling en flauwte zijn oorzaken die zoal worden genoemd en herhaald gedurende de dansvoorstelling. Kerkklokken op de achtergrond maken het soms zwaar. Jaren 20-muziek maakt het weer licht en lachwekkend. Dit terwijl de heftige manieren van sterven steeds worden herhaald.

De grote schakels in This is the end waar Cecilia Mors zo om bekend staat zitten vooral in het immense verdriet van de rouwende die heel snel overgaat naar een lach omdat het leven verder gaat. Het constant herhalen van de verschillende manieren van sterven zorgt dat ik niet om de dood heen kan. Gek genoeg geeft deze dansvoorstelling me, misschien juist daardoor, veel energie. Respect voor de dansers Gwen Langenberg en Regilio Sedoc die een uitputtingsslag leverden door zeer geloofwaardig steeds opnieuw te sterven.

Giulio D’Anna presenteert kwetsbaarheid als kracht in Har(t)nas

In de dialoog vertelt Wies Bloemen dat haar dansvoorstelling Harnas (2013) gaat over zowel het innerlijk en het uiterlijk van de man als de kracht en energie van de man. Choreograaf Giulio D’Anna vertelt dat hij de kwetsbaarheid als kracht wilde toevoegen aan de oorspronkelijke choreografie. In zijn dansvoorstelling Har(t)nas start hij met het tonen van de mannelijke kracht en energie. Dit is meteen paradoxaal door hiervoor een vrouwelijke danseres te gebruiken. Zij balt haar vuisten en het lijkt alsof zij aan het trainen is in een fitnessruimte. De twee andere dansers voegen zich erbij en samen laten zij grote kracht en veel energie zien. Hierdoor lijkt het soms alsof ik naar een fitnessvideo kijk die ik thuis mee kan doen.

Ik heb dat nog niet gedacht of de stemming verandert. De drie dansers, Kathrin Gramelsberger, Daan de Kogel en Hanna de Vos staan links achterin, achter elkaar en vormen één organisme. We horen een hartslag en één vuist vormt het hart, twee vuisten vormen het brein. Gramelsberger vertelt ons dat die twee organen in ons lichaam dicht bij elkaar liggen maar qua handelen ver uit elkaar. Ze vertelt hoe verscheurt ze zich soms kan voelen tussen die twee. De andere dansers laten zien hoe de strijd tussen hoofd en hart eruitziet.

In Har(t)nas komen hoofd en hart bij elkaar. Bescherming van jezelf hoeft niet altijd te gaan over fysieke kracht of harde energie. In zachtheid en kwetsbaarheid kan je ook je harnas hebben en hoef je niet over je heen te laten lopen. Soms als één organisme, soms in conflict laten de dansers mij dit zien. Geweldig hoe ze elkaar in balans houden wanneer ze samen een Boeddhabeeld met zes armen vormen. De dansers zijn in balans ondanks dat ze totaal verschillend zijn. Daardoor is Har(t)nas voor mij ook in balans.

Alida Dors laat alle remmen los in Bronsttijd

Alida Dors geeft haar interpretatie op Bronsttijd (1996) van Wies Bloemen. Bloemen vertelt in de dialoog dat ze deze het spannendst vindt. Dors zet hiphop op de kaart in Nederland en als het vroeger op de academie gegeven zou worden was Bloemen vast en zeker een hiphopdanseres geworden, vertelt ze in de video.

Dors maakt de verwachting waar. Ze geeft Bronsttijd haar eigen kleur. De dansers staan onder stroom, ze stuiteren van de feromonen en weten zich geen raad met de hunkering naar elkaar. Ze raken elkaar met geen vinger aan en daardoor spat de spanning van het toneel af. Bronsttijd gaat over seksuele ontwikkeling en verliefdheid. Het grote verlangen naar elkaar tussen twee mensen en het conflict met de onzekerheid die daar onvermijdelijk bij hoort.

De dansers Charlie Duran en Rosanne Bakker maken deze dansvoorstelling heel authentiek waardoor het pakkend, ontroerend en soms aandoenlijk is. Doordat de choreografie met veel humor wordt gebracht is het nergens zwaar of beladen. Danseres Rosanne Bakker heeft een bijzondere uitstraling en zuigt me helemaal in haar dans. De combinatie van zachtheid en vrouwelijkheid met gegrond zijn en een sterke ‘attitude’ is bijzonder om naar te kijken. Charlie Duran brengt veel humor in de dansvoorstelling. Of de hunkering ook vervuld wordt en of hij de onzekerheid de baas wordt ga ik niet verklappen. Wat ik wel kan zeggen is dat het, in mijn ogen, moed vraagt om zo’n intens einde te maken en te dansen.

Het jubelt van binnen dankzij Jubel van Danstheater AYA

Dansvoorstelling Jubel van Danstheater AYA bestaat uit drie totaal verschillende choreografieën waar ik veel energie van heb gekregen. Confronterend, wakker schuddend en ontroerend. Alle drie met veel verve en energie gemaakt in een explosieve danstaal die blijft hangen. Danstheater AYA kan een prachtige nieuwe productie toevoegen aan een al indrukwekkende lijst. Met Jubel kan het 25-jarig jubileum van Danstheater AYA jubelend gevierd worden.

Speellijst

Jubel is als eerstvolgend te zien tijdens de Nederlandse Dansdagen in Maastricht op 4 en 5 oktober 2015. Ga naar de website van Danstheater AYA voor de complete speellijst.