‘Might’ van Amos Ben-Tal maakt deelgenoot van een zoektocht naar zacht contact
Voordat Might begint, spreekt choreograaf Amos Ben-Tal zijn publiek toe. Je maakt je eigen voorstelling, zo benadrukt hij. Je bepaalt zelf wat je ziet, en wat niet. Zijn choreografie wordt niet alleen gemaakt door de dansers, maar ook door het publiek. Korzo en Nederlands Dans Theater bieden Ben-Tal en zijn danscollectief OFF-projects in 2015 de kans om deze dansvoorstelling te maken. Terecht, want de subtiele manier waarop Ben-Tal zijn publiek bereikt en aanvoelt is fenomenaal.
Verdeeld over vier groepen betreden we een labyrint. Hoge houten wanden ontnemen het zicht aan…ja, aan wat eigenlijk? De verrijdbare schermen van drie meter hoog staan in de weg. Ze irriteren. Wat gebeurt er achter die schermen? Smalle kieren tussen de muren geven een inkijkje in andere werelden. De nieuwsgierigheid naar de flarden van blikken en confrontaties achter de wand is tergend. Die nieuwsgierigheid wordt gelukkig bevredigd wanneer een gids ons met een zaklamp naar een volgende bestemming leidt. De schermen verplaatsen zich, net als het publiek, gedurende de hele dansvoorstelling.
De volgende ontmoeting in Might
Tegelijkertijd is de focus op het hier en nu van de kleine houten wereld te boeiend om naar iets anders te verlangen. Een man loopt heen en weer, rakelings langs zijn toeschouwers heen. Geagiteerd, op constant tempo. Hij ijsbeert over de smalle strook tussen zijn publiek en de muur. Eindelijk is daar degene op wie hij wachtte. Maar veel tijd om te kijken naar hun weerzien is er niet. We moeten verder. Naar een volgende ontmoeting.
In de donkere ruimte leggen zachte lichtbronnen de focus op de lichte danstaal van Ben-Tal. De dansers lijken op de toeschouwers. In pantalon en simpele t-shirts bewandelen ze hun eigen weg in het doolhof, waarbinnen korte ontmoetingen uitmonden in confrontaties of juist in zachte aanrakingen. Ze passeren rakelings, kijken je aan en nodigen je bijna uit om mee te dansen, om mee te gaan in hun zoektocht naar zacht contact. Een uitgestoken hand lokt uitnodigend. Maar niemand gaat erop in.
Dans van dichtbij
De kleine, schaars belichte ruimtes zorgen voor een intieme sfeer waarin de danstaal van Ben-Tal op fascinerende wijze tot zijn recht komt. Een danser die je zo dicht op de huid zit bekijk je niet als één geheel, maar gefragmenteerd: een hand die langzaam omhoog kruipt, een voet die in de grond wordt gezet. Ben-Tal speelt met de kijkervaring van zijn publiek, dat de dans van heel dichtbij meemaakt. Daardoor verandert ook de gevoelservaring, en weet Ben-Tal te raken op een manier die niet voelt als een inbreuk in de persoonlijke ruimte, maar juist subtiel langs je heen strijkt.
Amos Ben-Tal vond met Might een nieuwe manier om zijn publiek aan te spreken. De controle uit handen geven en het publiek zelf laten bepalen wat het wil zien en voelen is een risico, maar het werkt op fenomenale wijze. Juist in subtiliteit schuilt schoonheid, zo toont Ben-Tal.