Ondanks het enthousiasme van Nederlandse dansproductiehuizen en interesse vanuit verschillende landen, kreeg Jefta van Dinther hier na zijn studie in Amsterdam geen voet aan de grond. Nu wordt zijn werk uitgevoerd door het prestigieuze Cullberg Ballet. Een succesverhaal.

tekst Charlotte Schultz

Altijd ‘nee’

‘Na mijn studie aan de Theaterschool werkte ik als danser bij onder andere Leine & Roebana en ging ik mijn eigen werk maken. Ik denk dat ik gewoon niet in het Nederlandse subsidiemodel paste, mede omdat mijn voorstellingen zich al het internationale circuit bevonden. Ik kreeg altijd een ‘nee’ hier. Nu is Berlijn mijn thuis. In Stockholm heb ik me artistiek gevestigd.’

Protocollen

‘Voor instituten was ik erg bang. Ik ben opgegroeid in een generatie die dacht dat je binnen instituten geen vrijheid kon vinden en dat daar geen plek was voor onafhankelijke choreografen. Maar langzaam werd ik me ervan bewust dat het Cullberg Ballet anders functioneerde. Het is niet een balletgezelschap in de oorspronkelijke zin van het woord. Dat was het lang geleden, toen het werd opgericht. Nu is het een experimenteel, up to date hedendaags dansgezelschap. Het is uniek dat zo’n groot gevestigd instituut zijn protocollen wil aanpassen aan een maker.’

Loslaten

‘Na onder andere de vlakkevloervoorstellingen The Way Things Go en Grind maakte ik mijn eerste grote zaalvoorstelling Plateau Effect, in april nog eenmalig in het Chassé Theater in Breda te zien. Verwacht je een verhaal of klassieke dansers, dan ben je misschien niet blij met deze voorstelling. De normen en ideeën van een grotezaalvoorstelling moet je loslaten. Dat is het succes van Plateau Effect. Ik wilde laten zien wat er gebeurt als mensen samenkomen, wat iemand niet in zijn eentje kan. Ze vormen een community. Met touwen en een groot stuk stof construeren ze een choreografie van lichamen, licht en materialen, die associaties oproepen met bijvoorbeeld een tent of een zeilboot. Bijna een installatie.’

Gesamtkunstwerk

‘Het laten samensmelten van dans, licht en geluid is inmiddels mijn ding. Net zoals dans, hebben de andere elementen een even grote invloed op het maakproces. Veel mensen noemen mijn werk een Gesamtkunstwerk. Ik hou wel van die term. Er ontstaat een groter geheel dan de delen bij elkaar. De technische repetitieperiode duurt bij mij dan ook zeven tot acht weken.’

Levensverhaal

Mijn nieuwe werk, dat deze zomer in première gaat, past in deze lijn. Maar ik heb een aantal regels vastgesteld, omdat ik mezelf niet wil herhalen. Het heet Protagonist. Het idee is dat ik mijn levensverhaal opvoer … Als ik het zo vertel, klinkt het bijna als een theatervoorstelling. Er is een voiceover, de verteller, die je iemands binnenwereld in trekt. Een duistere. Net zoals in een film. Wat je op het toneel ziet kan echt zijn of een droomwereld.

Plateau Effect van het Cullberg Ballet, 7 april, Chassé Theater in Breda.

www.chasse.nl 

Dit artikel is eerder verschenen in dansmagazine 1/2016