New Adventures: ‘Nu kan ik mezelf zijn!’
Auteur: Charlotte Schultz
Voor het residentieprogramma New Adventures trok Dansmakers Amsterdam begin dit jaar danseres Keren Rosenberg aan. Het danshuis herkende een ruwe parel en gaf haar de kans om twee producties te maken, samen met choreograaf Charlie Prince en visual designer Tony Markus Sacharias.
Binnenkort worden de volgende deelnemers van New Adventures – laboratorium voor innovatie op het gebied van dans- en performancekunst – alweer bekendgemaakt. Onverschrokken performancekunstenaars zullen de studio’s opnieuw betrekken. Onder andere van de School voor Nieuwe Dansontwikkeling, opgeleid om nieuwe vormen van dans te onderzoeken. Maar ook mensen, van nature wars van regels, op zoek naar een wereld zonder grenzen. Zoals Keren Rosenberg. ‘Ik begon als raver. Ik duwde mijn hoofd voor speakers en ging los op techno. High van de lsd besloot ik op een avond om danser te worden’, lacht ze als ze over haar kennismaking met de danswereld vertelt.
Maar tijdens de balletlessen aan de dansacademie in Israël ontstond bij haar het gevoel dat ze tegen grenzen opliep. Serieus vervolgt ze: ‘De vrijheid die ik bij mijn vrienden voelde en tijdens het uitgaan, vond ik niet terug in de dans. Ik was alleen maar aan het proberen om de perfecte danser te zijn. Gaga veranderde dat in 2010 compleet, toen ik door Ohad Naharin werd uitgenodigd om deze danstaal (zie kader) te leren. Ik studeerde drie maanden als gast bij het gezelschap. Het was een achtbaan!’, roept ze nog steeds vol ongeloof uit. ‘Daar kwam ik erachter dat grenzen helemaal niet bestonden en dat ik alles kan zijn wat ik wil binnen een creatieve omgeving. Het was zo’n mooie ervaring. Een transformatie naar wie ik ben. Nu kan ik mezelf zijn.’
Gaga is een bewegingstaal die ontwikkeld is door de Israëlische dansmaker Ohad Naharin en die als dagelijkse training wordt gebruikt door zijn Batsheva Dance Company in Tel Aviv. Uithoudingsvermogen, flexibiliteit en beweeglijkheid worden versterkt en zintuigen en verbeelding worden aangewakkerd. Gaga ontwikkelt instinctieve beweging en verbindt bewuste en onbewuste beweging met elkaar. Het doel van de bewegingstaal is het geven van een gevoel van vrijheid en plezier.
Op ontdekking
Dat Keren samen met Charlie Prince in januari de kans kreeg om met het project Not on this Earth (te zien vanaf januari 2019) deel uit te maken van New Adventures, was een droom die uitkwam. ‘Kortgezegd, het project was anders niet mogelijk geweest’, vertelt ze in de warme dansstudio op de eerste verdieping, terwijl buiten de zomerzon lonkt. ‘Ik kom uit Israël en Charlie is een danser uit Libanon. Daar leven we slechts honderdvijftig kilometer van elkaar vandaan. En toch kunnen we elkaar vanwege een onzichtbare muur tussen onze landen nooit ontmoeten. Dat we vanuit Dansmakers Amsterdam de ondersteuning en vrijheid kregen om samen te werken, is dus bijzonder waardevol.’
Als je een persoonlijke ontdekkingsreis wilt maken, dan ontmoet je de mensen die dat ook willen.
En zo leerde Keren de charmante en bescheiden Tony kennen. Twee like minded mensen op zoek naar het nieuwe. Afgestudeerd aan de Rietveldacademie als modeontwerper, werkte Tony voor het beroemde modemerk Calvin Klein en ontwierp hij de o zo bekende logo’s. Ook met zijn eigen modeontwerpen was hij succesvol; hij bouwde een eigen kledinglijn op. ‘Je moet snel werken en snel geld verdienen in deze commerciële wereld. Om in die omgeving te kunnen functioneren ontwikkelde ik een systeem om zo efficiënt mogelijk te werken, het uiterste uit een idee te halen en tegelijk mezelf uit te dagen op creatief vlak. Omdat dit systeem ook kan worden toegepast op andere kunstvormen, werd ik nieuwsgierig naar hoe het zou werken in de danswereld.’
Blootgeven
De methode van Tony is een van de vele bijzondere aspecten van hun gezamenlijke ontdekkingsreis. Emotional Porn: Exhibition of the Self, dat in september in première gaat, is namelijk het resultaat anderhalf jaar onderzoek. Het begon allemaal met vragen. Tony begon uit interesse Keren uit te horen over zeer persoonlijke kwesties. Keren op haar beurt gaf de meest oprechte antwoorden via film, woorden of geschreven tekst. Na dit onderzoek volgde een fase waarin Tony Keren haar antwoorden voor de camera liet uitvoeren en interpreteren.
Hij achter de camera, kijkend naar haar op zijn scherm. Met als resultaat een collectie van 125 video’s waarin de meest persoonlijke gevoelens werden blootgegeven. ‘Het voelde als goedkope pornografie, omdat het allemaal plaatsvond voor een webcam. Je geeft jezelf soms letterlijk bloot’, lacht Keren. ‘Het is alsof je stiekem zit mee te kijken. Dan voel je je bijna schuldig’, vult Tony haar aan. ‘Hetzelfde gevoel dat je krijgt als je iemand een selfie ziet maken en zijn meest sexy blik opvangt die helemaal niet voor jou bedoeld is.’
Alles
‘Wat wil je hebben? Welke uitrusting heb je nodig, vroegen ze ons. We hadden geen idee’, lachen de twee als ze vertellen over de derde fase van hun onderzoek tijdens het VR Lab van Cinedans in samenwerking met Beamlab. ‘Oké dachten we, we roepen gewoon: alles. Kijken wat we krijgen. We willen cctv-schermen, projectors, camera’s, beamers. Kunnen we ook een 360-graden camera krijgen? Klinkt cool. We weten niet wat het is, maar what the heck, laten we ’m gewoon nemen.’ Het resultaat is onverwacht fascinerend. Esthetische beelden met foto’s, projecties en kleuren die de ruimte transformeren. Alles met een verrassende rouwe high fashion vibe van de ontwerper Tony. Met Keren in het middelpunt, mee veranderend van vraag naar vraag voor het oog van de toeschouwer.
Emotional Porn: Exhibition of the Self gaat in première op 7 september tijdens het Amsterdam Fringe Festival en is daar te zien tot en met 15 september. Daarna staat de voorstelling in oktober op het Amsterdam Dance Event geprogrammeerd en op de Friese Dansdagen in Leeuwarden. Klik hier om de site van de dansmakers te bezoeken
Voor New Adventures 2018/19 zijn geselecteerd: Moreno Perna, Moa Holgersson & Isadora Tomasi, Loïs Alexander, Chronos, Antonia Steffens en Karel Tuytschaever.