Tekst: Roos Stuurman

Bij ballet denk je misschien al snel aan jonge dansers die soepel de meest elegante bewegingen uitvoeren. Maar wist je dat ballet juist ook veel voordelen heeft op latere leeftijd? Naast het trainen van kracht en flexibiliteit heeft ballet een aantoonbaar positief effect op de hersenen. The New England Journal of Medicine publiceerde een onderzoek waaruit blijkt dat dans de enige fysieke activiteit is die gelinkt kan worden aan een lager risico op dementie. En zo zijn er meerdere onderzoeken en experts die stellen dat ballet ouderdom tegengaat. We hebben hier de drie belangrijkste voordelen voor je op een rijtje gezet.

1. Kracht, flexibiliteit en een goede postuur in één

De basis van ballet is gebaseerd op het maken van mooie vormen waarbij je hoofd, schouders en heupen perfect gebalanceerd zijn. Of dit nu is wanneer je stilstaat, of halverwege je pirouette. ‘Ballet verbetert de postuur en tegelijkertijd wordt er zowel kracht als flexibiliteit opgebouwd,’ vertelt fysiotherapeut Sammy Margo in een interview van The Daily Mail. ‘Anders dan hardlopen, waarbij je de hele tijd op dezelfde manier beweegt, geeft ballet je een afwisseling aan bewegingen. Je beweegt je gewrichten en spieren telkens in verschillende richtingen en op manieren die je normaal gesproken niet zo snel zou doen.’ En dit helpt ook tegen typische ouderdomskwaaltjes als artritis aan de knieën en rugproblemen. Volgens Margo versterk je met ballet namelijk de spieren rondom je knie en worden ook de buikspieren getraind die je rug kunnen ondersteunen. 

Speciale aanbieding! Neem nu een jaarabonnement op Dans Magazine voor slechts een tientje en lees inspirerende artikelen, het laatste dansnieuws en handige tips.

2. Dansen maakt het brein efficiënter in balanceren

Balans kan een probleem zijn wanneer we ouder worden. Dit komt gedeeltelijk doordat we spierkracht verliezen wat vervolgens tot instabiliteit leidt. ‘Ballet versterkt een heleboel spieren in je benen, namelijk je bilspieren, bovenbeenspieren en je kuiten. Deze zijn essentieel voor stabiliteit,’ zegt Margo.

Het evenwichtsorgaan in het binnenoor speelt ook een belangrijke rol voor de balans en communiceert naar het brein wat je lichaam aan het doen is en waar. Wanneer we ouder worden, beginnen de cellen op deze plek langzaam af te sterven. Dit betekent dat het brein niet meer zo snel kan detecteren waar het lichaam gepositioneerd is. Wanneer je op leeftijd bent en je lichaam kantelt, kan het zijn dat je brein deze boodschap niet op tijd ontvangt waardoor je je balans verliest.

Een onderzoek in The Journal Cerebral Cortex wijst uit dat ballet bij kan dragen aan de manier waarop het brein signalen ontvangt van het evenwichtsorgaan. Breinscans hebben laten zien dat het cerebellum, een gebied in de kern van het brein dat signalen van het binnenoor verwerkt, kleiner was bij ballerina’s dan bij niet-dansers. De signalen die normaal gesproken mensen uit balans brengen of duizelig maken blijken bij ballerina’s minder effect te hebben.

‘Dansen maakt het brein efficiënter in balanceren,’ volgens neuroloog Dr. Barry Seemungal die het onderzoek leidde. ‘De verandering was het meest zichtbaar bij dansers die het meest oefenden. Het is niet iets waar ze mee geboren zijn.’ De onderzoekers hopen een danstherapie te ontwikkelen tegen duizeligheid.

3. Een beter geheugen en sneller leren

Nog een voordeel van ballet is dat het je geheugen verbeterd. De danspassen blijken gemakkelijker te onthouden voor beginners. Dit komt omdat iedere beweging een naam heeft en de docent deze blijft benoemen. Professor Ruth Day, een cognitief onderzoeker bij Duke University, ontdekte dat wanneer beginnende en gevorderde dansers luisterden naar de namen van de bewegingen terwijl ze een nieuwe dansroutine probeerden te leren, ze dit 15 tot 30 procent beter konden onthouden dan zonder gesproken aanwijzingen. De uitleg van neurologen is dat dans een complexe activiteit is voor ons brein, waarbij verschillende neurale paden worden gebruikt.  Ideaal voor als je oud en grijs bent en je wel wat hersengymnastiek kunt gebruiken.

Dans als therapie

Steeds vaker wordt dans door experts ingezet als een techniek om mensen te helpen die leven met een aandoening waarbij de lichaamsfuncties langzaam afnemen. Parkinson is hier een voorbeeld van. In een klein onderzoek in 2011 gingen een aantal proefpersonen met Parkinson balletlessen volgen bij het English National Ballet. De onderzoekers hielden scores bij van hoe goed bepaalde activiteiten, zoals 20 seconden op één been staan, konden worden uitgevoerd. Ze ondervonden dat na de balletlessen de mobiliteit, postuur en de balans van de Parkinsonpatiënten verbeterd waren. 

Ballet heeft dus een aantal significante voordelen voor je gezondheid. Het is een goede training voor zowel je lichaam als je brein, zeker wanneer je ouder aan het worden bent. Als je dan moeten kiezen tussen een rondje hardlopen of een balletles, ga dan voor die balletles en ervaar de voordelen zelf.