Door Nadia Tan

Fusion buikdans is niet ordinair. Sterker nog, het is een uiting van feminisme en een zoektocht naar de hedendaagse identiteit. Dat is het standpunt van Gail Pilgrim, festivaldirecteur van Shimmy Shake Festival. Het internationale driedaagse fusion buikdansfestival vindt van 13 tot en met 15 november 2015 plaats in Maaspodium in Rotterdam. Het evenement bestaat uit dansworkshops, shows, afterparty’s en een bazaar. In deze tweede editie ligt de nadruk op urban fusion buikdans, waarbij traditionele buikdans gemixt wordt met hiphop, breakdance, popping, wacking en house.

Fusion buikdans is het moderne antwoord op traditionele buikdans (ook wel oriëntaalse dans genoemd). Traditionele buikdans wordt gemixt met hedendaagse dans- en muziekstijlen, zoals flamenco, tango, burlesque, moderne dans, gypsy, hiphop, steampunk en gothic. Elke danseres gebruikt haar eigen dansachtergrond en persoonlijkheid. Er zijn daardoor net zoveel fusionstijlen als danseressen.

Op zoek naar identiteit

Overigens is er niets mis met traditionele buikdans, benadrukt Pilgrim. “Net als andere dansvormen, experimenteren mensen verder met de oorspronkelijke basis. Neem bijvoorbeeld klassiek ballet. Nu is er ook moderne dans, contemporary en improvisatiedans. Dans blijft zich ontwikkelen. Nieuwe generaties geven nu een eigen draai aan oriëntaalse dans,” weet Pilgrim.

De opkomst van deze nieuwe dansvorm komt doordat danseressen zoeken naar hun hedendaagse identiteit. Oriëntaalse dans is op en top vrouwelijk en blijft de basis van de fusion buikdans. Vele vrouwen voelen zich door buikdans versterkt in hun vrouw-zijn. Fusion danseressen vertalen deze traditie naar hun eigen gevoel van vrouwelijkheid.

Tegenwoordig heeft urban een grote invloed op de huidige maatschappij. Hierdoor is de afgelopen twee jaar urban fusion buikdans opgekomen. De vrouwelijke oriëntaalse dansbewegingen met heupen en bovenlichaam blijven. Urban fusion is alleen stoerder door hip hop- en breakdance-elementen. Stoer is blijkbaar de tijdgeest van tegenwoordig”, denkt Pilgrim.

Orientaalse dans is niet ordinair

Net als oriëntaalse dans, denken mensen dat (urban) fusion buikdans ordinair is. Pilgrim: “Mensen hebben geen idee wat fusion buikdans is. Het enige wat ze horen is ‘buikdans’. Ze denken aan vunzigheid.” Volgens Pilgrim komt dat door Hollywood. Het centrum van de Amerikaanse filmindustrie heeft in de jaren 50 oriëntaalse dans uit haar context gerukt en er een cliché geplakt. “Buikdansen zou sexy en exotisch zijn en thuishoren in de wereld van striptease. Dat beeld is de hele wereld over gegaan”, betreurt Pilgrim.

“Fusion buikdans heeft juist met het feminisme te maken”, stelt de festivaldirecteur. Deze vernieuwende vorm van buikdans is ontstaan in begin jaren 90, in de derde golf van feminisme. Net voor de eerste Wereld Oorlog ontstond de eerste golf van feminisme, waarbij de vrouwen wilden werken en kunnen stemmen. In de tweede golf in de jaren 70 wilden vrouwen geen lustobject meer zijn. Ze verbrandden hun bh’s en liepen ongeschoren in tuinbroeken rond. Toen vrouwen hun vrouwelijkheid weer terug wilden, ontstond de derde golf van het feminisme. Vrouwen waren stoer en zelfstandig én wilden zich weer mooi maken en verleidelijk voelen.

Fusion buikdans in de toekomst

Met Shimmy Shake Festival wil Pilgrim de vooroordelen over traditionele en fusion buikdans wegnemen. “Ik wil laten zien hoe geweldig oriëntaalse dans is en hoeveel ontwikkelingen er zijn. We doen ons best om zichtbaar te worden in de media en proberen zoveel mogelijk publiciteit te trekken. Zo waren er tijdens ‘Rotterdam 24 uur cultuur’ in de stad de gehele dag urban fusion buikdansoptredens. We merkten dat mensen enthousiast raakten nadat ze fusion buikdans hadden gezien. Ze wilden gelijk lessen volgen of meer optredens zien”, vertelt Pilgrim.

De festivaldirecteur ziet fusion buikdans graag opgewaardeerd naar podiumkunst. In een filmpje op de website van Shimmy Shake Festival 2014 zegt Pilgrim dat westerse dans een verticale benadering heeft. De rug van een klassiek balletdanseres staat stijf. Alle arm- en beenbewegingen komen vanuit deze verticale houding. Oriëntaalse dans is meer horizontaal gericht. Heupen bewegen van zij tot zij. Dit geeft de danser een ander gevoel. Deze andere benadering zou Pilgrim graag willen bijdragen aan de danswereld. Alleen daarom al moet fusion buikdans opgenomen worden in het culturele aanbod in de schouwburg. Naast het Nederlands Dans Theater.

Voor meer informatie zie www.shimmyshake.org.