Op 23 en 24 April vonden de laatste dansvoorstellingen van het reizend dansfestival Moving Futures in Theater Kikker in Utrecht plaats. Moving Futures startte op 23 april met een presentatie van de resultaten uit het unieke samenwerkingsproject Experiment B+ waarin wetenschap en dans werden samengebracht. De avond werd afgesloten met de dansvoorstelling L.O.V.E. van Choreografe Cecilia Moisio. Dit bleek een unieke en onvergetelijke ervaring.

Random Collision: Experiment B+

De avond wordt afgetrapt door Kirsten Krans (algemeen leider van dansgezelschap Random Collision) en Thomas Postmes (sociaal psycholoog aan de Rijksuniversiteit Groningen). Zij presenteren de onderzoeksresultaten van drie experimenten genaamd A, B en B+. Dit onderzoek ontstond door de behoefte het publiek te betrekken bij het creatieve proces tussen choreograaf en dansers. De onderzoekers wilden de volgende vraag te beantwoorden: Wat zorgt ervoor dat we ons met elkaar verbonden voelen?

Hiervoor werd gebruik gemaakt van drie verschillende choreografieën. In de eerste choreografie dansten de dansers als één geheel zeer synchroon en mechanisch, allemaal dezelfde bewegingen. In de tweede choreografie dansten de dansers allemaal individueel en letten daarbij niet op elkaar, chaotisch. In de derde choreografie dansten de dansers zowel samen als individueel maar wel op elkaar afgestemd, het geheel was organisch.

In Experiment A keek het publiek naar één van drie choreografieën waarin de groepsvorming en het samen dansen van de dansers kwalitatief van elkaar verschilden. Daarna werd aan het publiek gevraagd om de mate van samenzijn van de dansers, de mate van controle van individuele dansers en de mate waarin het publiek zich identificeerde met de dansers te beoordelen. In Experiment B werd onderzocht of de drie verschillende choreografieën een ander effect hadden op het gedrag van het publiek. Als laatste werd met Experiment B+ onderzocht welke choreografie het publiek het meest positief beoordeelde.

Tijdens de lezing Experiment B+ werden de resultaten van dit laatste experiment besproken. Uit Experiment B+ bleek dat het publiek de choreografie waarin de dansers zeer individualistisch en ongestructureerd dansten het minst positief waardeerden als zij deze als eerste zagen, maar vergelijkbaar beoordeelden met de andere twee choreografieën als ze deze als laatste zagen.

Hoewel deze lezing voor de niet universitair geschoolde bezoeker van het dansfestival mogelijk moeilijk te volgen is, vond ik de lezing zelf zeer inspirerend en interessant. Het onderzoek had niets te maken met de dansvoorstelling L.O.V.E. die daarop volgde, maar volgens de onderzoekers zou het goed kunnen dat het publiek de dansvoorstelling L.O.V.E. die avond met andere ogen zou bekijken. Ik probeerde mijn blik tijdens de dansvoorstelling hier niet door te laten beïnvloeden, maar toch gebeurde dit af en toe. Of dit daadwerkelijk kwam door de bespreking van dit onderzoek of door deze opmerking van de onderzoekers kan ik helaas niet meer beoordelen.

Cecilia Moisio: L.O.V.E.

De dans-, maar ook, theatervoorstelling L.O.V.E start met de dansers Karin Frankel, Jorijn Vriesendorp, Shay Partush en Christopher Tandy die reeds op het podium staan te schuifelen. Ik ervaar de sfeer romantisch, alsof ik toeschouwer ben tijdens een schoolfeest in de jaren ‘50/’60. Jongens en meisjes dansen samen romantisch op de muziek van Nat King Cole. Het decor is eenvoudig, enkel een witte vloer en achterwand met zwarte gordijnen aan de zijkant, er liggen enkele attributen op de grond, bloemen, een microfoon, een kleine gitaar en vier grote stukken karton. De dansers zijn eenvoudig gekleed, de mannen in broek en overhemd, de vrouwen in shirt en rok.

Dan pakt danser Christopher Tandy de gitaar en begint te neuriën. De andere dansers vallen in en neuriën en deinen mee op de muziek, ze lijken verliefd. Dan klinkt onverwacht een geluid, ik schrik er zelf een beetje van, maar ook de dansers lijken te schrikken en hun gedrag verandert. Dit gaat het een tijdje door en dan dringt het tot mij door dat het geluid dat ik telkens hoor een uitgesproken letter is. In random volgorde worden de letters L-O-V-E telkens gebruikt om het gedrag van de dansers te veranderen.

Voor mij gevoel spelen de dansers met verschillende emoties. Ik herken: tevredenheid, vreugde, verdriet, angst, woede, walging, irritatie, euforie. Allemaal emoties die voorkomen in liefdes relaties. In een steeds sneller tempo en met steeds grotere bewegingen beelden de dansers als individuen deze emoties uit. Uiteindelijk gaan de op individuele letters over tot een geheel en schalt L-O-V-E van Nat King Cole wederom door de ruimte en beginnen de dansers met elkaar te dansen, steeds wisselend van partner.

De dansers beelden laten zien hoe acht typen liefdes relaties als combinaties van drie basiselementen, intimiteit, passie en commitment, tot uiting komen in beweging. Het uitbeelden van liefde, onzekerheid, geborgenheid, verdriet, dilemma’s, binding en ruzies die in relaties voor komen wisselen de danser in rap tempo telkens af. Dit maakt de dansvoorstelling L.O.V.E. van Cecilia Moisio tot het ware verhaal van de liefde, namelijk een liefdesverhaal met de struggles die iedere relatie wel kent.

Moving Futures onvergetelijke ervaring

Doordat de dansers gebruik te maken van beweging, muziek, zang/stemgeluiden en intens contact met elkaar en het publiek was deze dansvoorstelling fascinerend, maar soms ook vreemd. Met enige regelmaat leek het publiek zich, voor mijn gevoel, wat ongemakkelijk en lacherig te voelen, maar dan even zo snel ook weer heel erg geconcentreerd en vol spanning wachtend op wat er vervolgens weer zou gaan gebeuren. Dit was in ieder geval mijn ervaring. De choreografie en de dansers zetten je als toeschouwer in ieder geval aan het denken. Wat gaat er nu weer gebeuren? Hoe beelden ze de verschillende emoties uit? Deze vragen komen in mij op. Soms wekt de voorstelling ook mijn irritatie, omdat ik bepaalde bewegingen en geluiden vervelend vind. Achteraf gezien, is die irritatie vergelijkbaar met hoe je samen in een relatie elkaars kenmerken soms moet accepteren ook al vind je kleine onvolkomenheden vervelend.

Hoewel ik tijdens het kijken naar de dansvoorstelling L.O.V.E. geprobeerd heb me niet te laten leiden door de lezing Experiment B+. Gebeurde dit toch af en toe. Ik beoordeelde of er in de dansvoorstelling L.O.V.E. samen of individueel gedanst werd, of dit mechanisch of organisch was of dat er juist chaos ontstond. De drie vormen van samen bewegen die gepresenteerd werden in Experiment B+ kwamen allemaal terug in dansvoorstelling L.O.V.E. Ik vraag me af of ik nu ooit nog naar een dansvoorstelling kan kijken zonder deze analytische blik er op los te laten.

Ik vond de dansvoorstelling L.O.V.E. van Cecilia Moisio simplistisch opgezet (qua decor en attributen), maar groots gemaakt door de vaardigheden van de dansers. Hoewel ik de dansvoorstelling aan het begin minder kon waarderen, bleek het een artistiek en zeer complex werk. De uitvergrootte emoties, de afwisseling van chaos en eenvoud, die door herhaling van patronen ontstond, vormde een mooi geheel. Uiteindelijk vond ik het een prachtige voorstelling waarbij ik soms op het puntje van mijn stoel zat, mij focuste op alles wat er gebeurde, afwachtend wat er verder weer zou komen.

Al met al vond ik het een onvergetelijke ervaring en een inspirerende avond.

Over Moving Futeres Festival

Moving Futures is een reizend festival waarin aanstormende choreografen de kans krijgen hun werk te delen met het publiek en zich uit durven spreken over alledaagse kwesties omtrent menselijk gedrag, filosofie en wetenschap. Met dansvoorstellingen en lezingen proberen de choreografen van Moving Futures het publiek uit te dagen hierover na te denken.

Speellijst: Voor zover bekend waren de optredens van het Moving futures festival in Theater Kikker in Utrecht voorlopig de laatste, wie weet komen ze ergens dit jaar nog terug, houdt daarvoor hun website van Moving Futures Festival in de gaten.

Teaser Moving Futures Festival