Op 10 april ging John Neumeier’s ballet La Dame Aux Camélias in première bij Het Nationale Ballet. Het werk beleefde in 1978 zijn wereldpremière in Hamburg en is sindsdien wereldwijd opgevoerd, van Stuttgart tot New York en van Moskou tot Parijs. Het overweldigende psychologische dansdrama dankt zijn succes aan de simpele maar sfeervolle decors, weelderige kostuums en bovenal het emotionele verhaal van Dumas Fils dat door het Nederlandse solistenkoppel Igone de Jongh en Marijn Rademaker op uiterst overtuigende wijze tot leven wordt gebracht.

John Neumeier’s La Dame Aux Camélias

La Dame Aux Camélias vertelt het liefdesverhaal van courtisane Marguerite Gautier en Armand Duval. Als courtisane leidt Marguerite een hectisch leven waarin ze van bal naar bal gaat en wordt onderhouden door een oude hertog en een jonge graaf. Ze wordt geraakt door de oprechte liefde van Armand en de twee krijgen een geheime verhouding. Zijn vader staat niet achter de relatie en staat erop dat Marguerite zijn zoon verlaat. Uit diepe en oprechte liefde stemt zij toe. Pas na haar dood aan tuberculose krijgt Armand haar dagboek in zijn bezit en komt hij achter Marguerite ’s werkelijke motieven om hem te verlaten.

Method Acting

Neumeier’s werk is gebaseerd op Method Acting, wat betekent dat elke beweging moet uitgaan van een innerlijk gevoelde emotie door de danser. Dat maakt La Dame Aux Camélias een intens ballet voor zowel de dansers als het publiek. De emotionele zeggingskracht is belangrijker dan de passen op zich, en deze kan dus ook in eenvoudige bewegingen liggen als een handgebaar of een vertraagde cambré. Al neemt dit niet weg dat het ballet ook op danstechnisch vlak uitdagend is. Mooi om te zien is dat het corps de ballet op bepaalde momenten het gemoed van het solistenkoppel lijkt te weerspiegelen. Het voegt een extra dimensie toe aan dit ballet waarin het vooral draait om de belevingswereld van de hoofdpersonen.

Sterke optredens van de solisten van Het Nationale Ballet

Hoewel de focus ligt op de hoofdpersonen heeft Neumeier ook andere mooie rollen gecreëerd. In de eerste akte bezoeken Marguerite en Armand het theater waar het ballet Manon Lescaut wordt opgevoerd. Het leven van Manon en haar geliefde Des Grieux tonen veel overeenkomsten met dat van Marguerite en Armand. Gedurende de voorstelling blijven deze personages hen als een soort geesten of fantasie achtervolgen.

Deze rollen worden gedanst door eerste solisten Maia Makhateli en Artur Shesterikov. Beide dansers hebben een sterke techniek en Maia Makhateli weet met haar lichte maar krachtige en precieze dans de aandacht te trekken. In het ballet is ook een mooie rol weggelegd voor de veelzijdige Young Gyu Choi, die als Gaston Rieux nu een komische kant van zichzelf laat zien. Erica Horwood is een prachtige verschijning die op een pure wijze veel emotie in haar dans kan leggen. In La Dame Aux Camélias is zij eindelijk weer als solist te bewonderen in de rol van courtisane Olympia.

Pas de deux hoogtepunt van La Dame Aux Camélias

De verschillende pas de deuxs vormen de hoogtepunten van het ballet La Dame Aux Camélias. In elk van de drie aktes staat een duet centraal die de ontwikkeling van de liefde tussen Marguerite en Armand laat zien. Het eerste duet gaat over de verliefdheid en kennismaking. Armand werpt zich als een jonge hond aan de voeten van Marguerite, die hem duidelijk vertederend vind maar zich nog enigszins afstandelijk probeert te houden. Marijn is hier jongensachtig en uiterst charmant.

In de tweede pas des deux straalt het koppel van geluk. De dans is zacht en teder en bevat een aantal lastige lifts waarbij Armand Marguerite voor langere tijd op zijn schouder draagt. Er ontstaat een effect van gewichtloosheid à la Giselle of La Sylphide. De zwarte pas de deux is pure dramatiek en tragedie. De innige omhelzingen tonen de passie; gestrekte handpalmen en tegen het lichaam gedrukte armen weerspiegelen het leed; een lift in de vorm van een kruis voorspelt het noodlot.

Igone de Jongh en Marijn Rademaker schitteren als Marguerite en Armand

De hoofdrollen van Marguerite en Armand worden vertolkt door de Nederlandse solisten Igone de Jongh en Marijn Rademaker. Het is al bijzonder op zich dat de enige twee Nederlandse solisten voor het eerst samen op het podium staan, maar hun onderlinge connectie en inlevingsvermogen maken dit optreden pas echt uniek.

Armand is Marijn Rademaker op het lijf geschreven. De rol leverde hem in 2006 een promotie op bij het Stuttgarter Ballett en op ook op internationale gala’s oogstte hij er veel bewondering mee. Igone de Jongh overstijgt zichzelf in de rol van Marguerite. Ze heeft al haar emotie in deze rol gelegd en zelden heeft zij met zoveel passie gedanst als vanavond. La Dame Aux Camélias raakt een gevoelige snaar bij haar en bij het slotapplaus is zij ook zichtbaar geëmotioneerd.

Het Nationale Ballet maakt indruk

La Dame Aux Camelias is een absolute aanrader voor liefhebbers van dramatische twintigste-eeuwse balletten. De uitvoering van Het Nationale Ballet, en van Igone de Jongh en Marijn Rademaker in het bijzonder, is ijzersterk en de pas des deuxs zullen op velen een diepe indruk maken.

La Dame Aux Camelias van Het Nationale Ballet is nog tot en met 26 april te zien in het Muziektheater te Amsterdam.

Fotograaf: Angela Sterling