Dinsdagavond 4 november ging in Theater aan het Spui in Den Haag de jubileumvoorstelling van Léon en Lightfoot in première, gedanst door NDT2. Choreografenduo Paul Lightfoot en Sol Léon werkt samen sinds 1991 en sinds 2002 als huischoreografen van het Nederlands Dans Theater. De voorstelling 25 Years Léon & Lightfoot toont twee pijlers van hun oeuvre, Sad Case (1998) en Subject to Change (2003), en twee nieuwe choreografieën. In het kleine Theater aan het Spui is het een intiem weerzien.

25 Years Léon & Lightfoot

Ik ben al jaren fan van Léon Lightfoot (vroeger Lightfoot Léon). Hoe meer ik zag van deze choreografen hoe enthousiaster ik werd. Vooral het dynamische toneelbeeld en de theatraliteit van hun producties maakten een grote indruk op me. Voorstellingen zoals Shoot the Moon (2006), Sehnsucht (2009) en Swan Song (2010) zal ik nooit vergeten. Op de avond van de première van de jubileumvoorstelling realiseer ik me echter dat deze in het Theater aan het Spui plaats vindt - waar NDT2 tegenwoordig op het podium staat - en niet het Lucent Danstheater. Daar mijn lievelingschoreografieën een groot podium vereisen, vraag ik me af wat ik in deze kleine zaal te zien zal krijgen.

Als het publiek zijn plaatsen in de zaal opzoekt is ons het zicht op het podium ontnomen door grote zwarte platen die samen een muur vormen. Nadat het licht gedimd is wordt een zwarte plaat weggereden, en dan nog één, en nog één. Op wieltjes glijden ze dansend over het podium en om de dansers van het eerste stuk heen. Deze zwarte platen dienen als theater gordijn, coulissen én decor en vormen de eerst helft van de avond de rode draad die de drie choreografieën aan elkaar verbindt. “Hoera!” denk ik verrukt, ”wat een mooie oplossing.”

Schubert

In Schubert (2014) dansen Yukino Takaura en Olivier Coeffard een kort nieuw duet waarin de invloed van Jiri Kylian zichtbaar is, voor wie Lightfoot en Léon jarenlang dansten. De dansers bewegen soepel langs en door elkaar heen met intrigerende en verrassende weefpatronen van armen en benen. De choreografie is prachtig, maar de uitvoering hapert. Yukino kan haar evenwicht niet vinden en ook Olivier lijkt nerveus. De jonge dansers van NDT2 zijn fenomenaal, maar nu is toch duidelijk dat dit de talentenploeg is die nog een zekere ontwikkeling of rijping te gaan heeft. Misschien is het ook de nabijheid van de dansers die dit duidelijk maakt. De tribune grenst direct aan het toneel en op slechts een paar meter afstand van de dansers zittend kan ik alles zien. Elke beweging, elke blik, elke trilling, elke zweetdruppel.

Sad Case

Sad Case (1998) maakt meer indruk. De op zichzelf al humoristische mambo muziek begeleidt een nog humoristischere dans vol maffe loopjes, groteske gezichtsuitdrukkingen en overdreven seksuele bewegingen. Het is vermakelijk en de dansers hebben duidelijk plezier, waardoor het voor mij extra genieten is. Ik vindt het vooral interessant om een ouder stuk waarin de gezichtschoreografie - waardoor het werk Léon en Lightfoot mij oorspronkelijk opviel - zo nadrukkelijk aanwezig is. Toch houdt het mijn aandacht niet de hele tijd vast, zoals de latere stukken van Léon en Lightfoot absoluut wel doen. Sad Case is iets te veel lolligheid.

Some Other Time

Het derde stuk, Some Other Time(2014), vormt een sterk contrast met Sad Case. Staan in het vorige stuk de witte geschminkte dansers een beetje gek te doen op het podium, nu zijn ze in het zwarte rouwkleding gestoken. Deed rond de eeuwwisseling de verdieping, persoonlijk leed en de dood hun intrede in het bestaan en werk van Léon en Lightfoot, dit nieuwste stuk is een en al grauwheid. Gelukkig is de titel Some Other Time en niet ‘Now’. Dit is een verre blik in de toekomst. De danstaal en gezichtsuitdrukkingen zijn ook veel volwassener en ingetogener, maar niet minder intens! Imre van
Opstal maakt indruk met haar inleving en bezielde blik en Gregory Lau beheerst de sterk wisselende dynamiek die zo kenmerkend is voor Léon en Lightfoot perfect. In Some Other Time hebben de zwarte platen ook een actievere rol als decor en vormen steeds nieuwe ruimtes en werelden, tot ze op het eind weer als een hoge muur voor op het podium staan en enkele dansers bijna het publiek in dwingen. Een mooi einde van een ontroerend stuk. Een traan rolt over mijn wang.

Subject to Change

Na de pauze heb ik het genoegen Subject to Change (2003) weer te kunnen zien, een fragiel duet tussen een man en een vrouw. Ook dit duet wordt gedanst door Yukino Takaura en Olivier Coeffard die inmiddels hun zenuwen overwonnen hebben en nu vanaf het eerste moment een krachtige toneelverschijning zijn. De eerste keer dat ik Subject to Change zag was ik onder de indruk van het creatieve gebruik van het grote rode tapijt, dat opgerold, uitgerold, en gedraaid wordt door doodsengelen (vier mannelijke dansers in zwart pak) terwijl het duet verder gaat. Nu let ik meer op de symboliek van kostuum en decor. De vrouw verlaat het tapijt niet en lijkt zich ook niet van een andere ruimte bewust, terwijl de man in en uit haar wereld beweegt en haar niet wil laten gaan. Op een bepaald moment beginnen de doosengelen te schreeuwen: “I’ll take everything that’s yours!” en “Je mag haar niet hebben!” Ze verdringen het duet en dansen ieder een solo. Niet veel later druipt de man af terwijl de vrouw baadt in helder wit licht dat vanuit de ‘hemel’ op haar schijnt. Achter haar de vier doodsengelen.

Intiem weerzien met Léon & Lightfoot

Als de lichten weer aangaan ontsnapt aan een man naast mij een “wow!” Al is het werk van Léon en Lightfoot in een klein theater minder imponerend, het is even indrukwekkend! Het applaus wordt na vele minuten tot een einde gedwongen door het dimmen van het toneellicht. In het kleine Theater aan het Spui was 25 Years Léon en Lightfoot een intiem weerzien waar ik niet genoeg van kan krijgen. Gelukkig komt er in december een reprise van Sehnsucht (2009) en Schmetterling (2010).

Nederlands Dans Theater II
25 Years Léon en Lightfoot
4 november t/m 20 december
Speellijst: www.ndt.nl

Nederlands Dans Theater I
Sehnsucht & Schmetterling
10 t/m 21 december
Speellijst: www.ndt.nl