Introdans is het eerste gezelschap dat toestemming heeft gekregen om Loin van Sidi Larbi Cherkaoui her uit te voeren. De Vlaamse choreograaf is niet in Arnhem aanwezig, maar dirigeert de repetities op afstand. Dans Magazine sprak met zijn persoonlijke assistent, de repetitor en drie dansers.

Door Joost Groeneboer

Manuel Vignoulle, repetitor

Je bent druk aan het repeteren bij Introdans. Waar ben je mee bezig?

‘Ik help Sidi Larbi Cherkaoui bij de revival van Loin, een stuk dat gemaakt is voor het Grand Théâtre de Genève in 2005. Ik maakte destijds deel uit van de oorspronkelijke cast. Daarom heeft Larbi me gevraagd om met de dansers van Introdans het stuk in te studeren.
Naast mij werkt zijn persoonlijke assistent met hen en een Chinese danseres komt ze waarschijnlijk nog helpen met de taal.’

Waarover gaat het stuk?

‘‘Loin’ betekent ‘ver weg’. Het idee voor de voorstelling is ontstaan tijdens een tournee in China. In reactie op enkele negatieve opmerkingen van de rondreizende dansers – ‘Wat is het hier vies, wat stinkt het hier…’, verdedigde een Chinese danseres hartstochtelijk de schoonheid van haar land. Loin is een pleidooi voor meer intercultureel begrip.
Bij Cherkaoui gaat het altijd om het verbinden van mensen. Zo ook in Loin. In het eerste tableau zijn de dansers verbonden met hun armen, in een ander met de handen, of ze kijken elkaar diep in de ogen. De kernvraag is: Hoe verhouden we ons tot elkaar?
Het stuk eindigt met een aardbol van opeengestapelde dansers. De bovenop balancerende danser – in 2005 was ik dat – kijkt uit naar de toekomst. Hij is verantwoordelijk voor de hele groep, die symbool staat voor de ten ondergaande mensheid. Maar dat is mijn persoonlijke interpretatie...’

Hoe is het om met Introdans te werken?

‘Introdans heeft prachtige dansers. Ze pikken alles heel snel op. Nu heb ik een totaal andere rol dan 13 jaar geleden als danser. Als repetitor ben je een verlengstuk van de choreograaf. Ik wil zijn bedoelingen zo goed mogelijk overbrengen. Ik deel mijn herinneringen en ervaringen met de dansers. Het is spannend te ontdekken waar ze goed en minder goed in zijn en ze suggesties te geven. Het is een interessant werkproces.’

Hoe verhouden de dansers zich tot het onderwerp?

‘Het is een heel internationaal gezelschap. Geen van de dansers komt uit China. Er is een Canadees, een Amerikaan en twee dansers uit Australië, maar de meesten komen uit Europa. Er zijn onderling grote cultuurverschillen, maar door het rondreizen is ‘afstand’ voor iedereen een heel herkenbaar begrip.'

Is het stuk in die dertien jaar hetzelfde gebleven?

'In grote lijnen is de thematiek hetzelfde, maar natuurlijk wordt het anders met een ander team en andere dansers. Een voorstelling is altijd in transitie. Met de vluchtelingenproblematiek heeft het stuk een nieuwe lading gekregen.'

Elias Lazaridis, assistent Sidi Larbi Cherkaoui en danser bij Eastman

Hoe is het om een stuk van iemand anders in te studeren?

‘Ik werk al acht jaar voor Sidi Larbi Cherkaoui en ken zijn repertoire heel goed. We hebben een erg goede verstandhouding en ik weet wat hij wel en niet wil. En we hebben veel contact met elkaar, of hij nu in Antwerpen, Tokio of New York is. Elke repetitie in Arnhem wordt gefilmd en online door hem bekeken. Hij volgt het hele proces en geeft me zijn aanwijzingen door. Bijvoorbeeld over welke rol hij voor een bepaalde danser in gedachten heeft. Larbi trekt echt aan de touwtjes, ik ben alleen zijn assistent. Hij choreografeert als het ware op afstand.’

Hoe doen de dansers van Introdans het?

‘Ze zijn zeker zo goed, misschien zelfs beter als die van het Grand Théâtre de Genève. Ze hebben een geweldige techniek en discipline – ze oefenen  iedere dag, met diverse docenten en repetitoren. De groep is erg divers, afkomstig uit alle windstreken. En daar gaat Loin in zekere zin ook over. Over afstand. Waar komen mensen vandaar en waar gaan ze heen? We zijn altijd onderweg. Nog altijd een heel actueel onderwerp. We hebben er geen idee van wat een vluchteling allemaal meemaakt als hij dagenlang lopend onderweg is. De voorstelling is ook heel divers, met dans, theater en muziek. Van klassiek ballet tot hedendaagse bewegingsvormen. Van groepschoreografieën tot trio’s, duetten en solo’s. Dat maakt het spannend om te zien, die gevarieerdheid.’

Waar kom je zelf vandaan?

‘Ik kom zelf uit Griekenland. Na mijn opleiding in Athene, werd ik in Brussel aangenomen bij P.A.R.T.S. Ik had al een heel aardig beeld van wat het leven in België inhield en integreerde vrijwel onmiddellijk. Na enkele jaren dansen bij Hofesh Shechter en Akram Khan in Engeland, bood Sidi Larbi Cherkaoui me een contract aan. Het voelde als thuiskomen.’

Wat vind je van zijn werkwijze?

‘Ik geloof echt in hem. Bij Eastman respecteren we elkaars achtergrond. Veel van ons beheersen meerdere disciplines. We houden er van om kunstvormen te combineren, ook met wetenschap bijvoorbeeld. Zelf heb ik eerst als architect gewerkt voordat ik ging dansen. Bij Dans ligt toch mijn hart.’

3 dansers bij Introdans

MARC BEAUGENDRE (27)

AFSTAND ‘Het woord ‘loin’ zegt me niet zo veel. Afstand bestaat niet echt voor mij. Je hebt de keuze hoe close je bent met de mensen om je heen, ook al wonen ze aan de andere kant van de wereld.’
AFKOMST ‘Ik kom uit Frankrijk. Er is een groot cultureel verschil met hier. Ik vind de mensen in Nederland veel behulpzamer en open-minded.’
TOEKOMST ‘Ik weet niet hoe de toekomst eruitziet. Wat ik ook doe, het is altijd iets wat dicht bij me staat en me gelukkig maakt. Naast mijn werk bij Introdans geef ik ook danslessen.’

BROOKE NEWMAN (24)

AFSTAND ‘Ver weg zijn heeft me een sterker en ambitieuzer persoon gemaakt. Mijn familie achterlaten is een offer dat ik moest brengen om mijn dromen in vervulling te laten gaan. Gelukkig ontvang ik nog volop support van ze.’
AFKOMST ‘Ik kom uit Australië. De mensen daar zijn echte werkers, maar ook heel zorgeloos en relaxed. Door het warme klimaat, leef je er meer buitenshuis.’
TOEKOMST ‘Ik hoop in de toekomst een functie te vervullen waarbij ik wezenlijk verschil kan uitmaken in het leven van mensen in nood. Misschien bij een non-profit organisatie. Of misschien start ik zelf iets op, gebaseerd op alles wat ik tijdens mijn danscarrière heb geleerd.’

TIAGO BARREIROS (20)

AFSTAND ‘Als danser kun je het woord ‘afstand’ op verschillende manieren interpreteren. Het is een gevoelig punt voor alle dansers. Een paradox voor iedereen die een toekomst opbouwt in het buitenland, ver verwijderd van je dagelijkse doelen.’
AFKOMST ‘Voor mij is dit stuk bijzonder relevant. Het Albanese lied dat ik erin zing, gaat over een diep gevoel van leegte. Zelf kom ik uit Lissabon. Ik mis de Portugese cultuur heel erg. Het leven in Nederland is zekerder, maar zo anders…’
TOEKOMST ‘Ik leef bij de dag. Als een danser wil ik me niet overhaasten. Een danscarrière duurt zo kort dat je de grens het liefst zo ver mogelijk naar voren schuift. Ik hoop nog vele jaren door te dansen. Dat maakt het waard om zover van huis te zijn.’

Loin is te zien tijdens het programma 5★★★★★ van Introdans.
Samen met werk van Jiří Kylián, Robert Battle, Mauro de Candia en Ben Van Cauwenbergh.
Van 16 februari t/m 15 juni in diverse theaters. Meer informatie en speellijst: www.introdans.nl