Nadia Tan buikdanst in Aïda van OperaUtrecht
10 april 2015 - Nadia Tan
Een unieke uitvoering van de opera Aїda vindt plaats in de Dominicuskerk in Utrecht op zaterdag 11 april. Het gezelschap OperaUtrecht brengt de klassieker van Verdi ten gehore, omlijst door sfeervolle mysterieuze oriëntaalse dans van Yazila en haar leerlingen van dansschool Al Hambra. Muziek en dans brengen de bezoeker terug naar de tijden van de farao’s in het oude Egypte. Aїda gaat over een noodlottige liefdesgeschiedenis tegen de achtergrond van de strijd tussen Egypte en Ethiopië.
Oriëntaalse dansschool Al Hambra
Ik ben zelf één van de leerlingen van dansschool Al Hambra die mee mag dansen in Yazila's van Aїda. Ik vind het een bijzonder project, want bij oriëntaalse buikdans denk ik niet meteen aan opera. Terwijl ik de stenen trap van dansschool Al Hambra afloop naar de danszaal, galmt de operamuziek me tegemoet. Even denk ik dat ik bij een zangles of klassieke balletles ben. Ik loop verder en open de houten klapdeur naar de dansstudio. Ik zie jonge dames, vrouwen en een heer van de vorige buikdanslesgroep. Ze hebben hun armen in de lucht, dragen kleurrijke heupsjaals en bewegen hun heupen ritmisch van rechts naar links. Gelukkig, ik zit toch goed.
Buikdansen met Yazila
Oriëntaalse dansen of buikdansen is een vrouwelijke dansvorm uit het Midden-Oosten. De dans is in het Westen vooral bekend door krachtige isolaties van de heupen en het bekken. Bij buikdansen worden echter ook sierlijke armen gebruikt. Er bestaan vele soorten buikdansen, zoals Saaidi (dans met een stok), trance dansen of Spaans-Arabisch (bevat invloeden uit de flamenco). Oriëntaalse danseres Yazila staat bekend om haar veelzijdigheid en haar neo-oriëntaalse stijl. In deze buikdansstijl zie ik de invloed van moderne dans terug.
Buikdansen in de Dominicuskerk in Utrecht
Één keer op een zaterdag oefenen Yazila en de leerlingen van buikdansschool Al Hambra samen met het gezelschap OperaUtrecht in de Dominicuskerk. Dat is soms wennen. De pianist speelt de muziek net iets anders dan ik gewend ben. In de dansstudio hebben we geoefend met muziek van de cd. Verder is het ijskoud in de kerk en houd ik mijn winterjas aan tijdens het dansen. Afgezien daarvan geniet ik met volle teugen van de zuivere stemmen van de operazangers en –zangeressen van OperaUtrecht.
OperaUtrecht brengt muziektheater naar de provincie Utrecht en daarbuiten. Het gezelschap bestaat uit ervaren amateurs, semi-professionals en professionals. Allen hebben hun hart aan de opera verloren.
Buikdanseressen figureren in Aїda
In de opera/dansvoorstelling Aїda mogen de leerlingen van buikdansschool Al Hambra af en toe figureren, bijvoorbeeld bij de triomfscène waar Radames als triomfator wordt gehuldigd. Ook ik loop/dans/huppel mee in die operascène. Wie had dat nou gedacht, dat ik naast dansen ook nog een beetje mag acteren? Ik vind het project steeds leuker worden!
Na die triomfscene moeten we de gevangene mee het podium op nemen. We beelden slaven uit en moeten strak voor ons uit kijken. Al snap ik niet altijd even goed in welke scène we zitten. Misschien moet ik het verhaal nog eens goed doornemen…
Het verhaal van Aїda
Aїda is een tragisch verhaal dat zich afspeelt in het oude Egypte. Egypte bereidt zich voor op de oorlog met Ethiopië. Legerkapitein Radames krijgt het opperbevel en onder zijn leiding behaalt Egypte een overwinning op Ethiopië. Radames wordt als triomfator gehuldigd (triomfscene). De farao schenkt hem de hand van zijn dochter Amneris. Prinses Amneris begeert Radames hevig, maar de gevoelens zijn niet wederzijds. Radames heeft een heimelijke liefdesrelatie met Aїda, een slavin van prinses Amneris.
Op haar beurt wordt Aїda onder druk gezet door haar vader, de Ethiopische koning Amonasro. Zij moet Radames verleiden om haar de geheime route van het Egyptische leger naar Ethiopië te vertellen. Koning Amonasro luistert dit gesprek af zodat hij de oorlog tegen Egypte kan hervatten.
Opera/dansvoorstelling Aїda gaat over jaloezie
De jaloerse prinses Amneris ontdekt dit en slaat alarm, waarop Radames van verraad wordt beschuldigd. Radamas wordt door de Egyptische priesters veroordeeld tot ‘de dood der eerlozen’, dat betekent hij levend wordt ingemetseld in de tombe onder de tempel van de Egyptische godheid Ptah. Prinses Amneris betreurt nu haar jaloezie en protesteert tevergeefs tegen het vonnis van de priesters.
Opgesloten in de tombe betreurt het Radames dat hij naast daglicht Aїda nooit zal terugzien. Dan ontdekt hij ineens Aїda, die zich in de tombe had verborgen. Aїda zegt dat zij in zijn armen wil sterven. Terwijl boven hen in de tempel prinses Amneris in rouwkleding om Radamas treurt, sterft Aїda.
Unieke opera/buikdansvoorstelling
Ineens vind ik de combinatie opera met oriëntaalse dans niet vreemd meer. Bij Egypte denk ik wel aan oriëntaalse buikdans. Ik denk dat Aїda een unieke voorstelling wordt, waarbij zowel opera-fanaten als dansvoorstellingbezoekers aan hun trekken komen. Zo kunnen bezoekers ook kennismaken met een andere kunstdiscipline. Ik ben in ieder geval al fan geworden van operamuziek. Wie weet raken de operabezoekers wel verknocht aan oriëntaalse dans.