Door Inga Lingnau

De Braziliaanse Juliana Braga legt in haar danslessen met sensuele bewegingen en indringende toon uit hoe je moet bewegen en hoe de man de vrouw moet vasthouden. Tijdens het interview spatte de passie, overgave en het genot van haar af. Met opmerkingen zoals “Loose your hips, you won’t loose them forever” verleidt zij haar studenten tot bewegingen die ze nooit eerder hebben gedaan.

Juliana Braga organiseert van 10 tot en met 13 september 2015 samen met vrijwilligers de vierde editie van het Forró Amsterdam Festival. Braziliaanse artiesten en dansers zullen de bezoekers tijdens de live muziek en dansworkshops meenemen in de swingende Braziliaanse cultuur. Meer dan driehonderd dansers uit Europa en Brazilië worden verwacht. 

Forró is volksdans en -muziek uit het Noordoosten van Brazilië. Accordeon, triangel en een grote drum - de Zabumba, vormen de basis van de forrómuziek. Forró is in vergelijking met bijvoorbeeld Salsa in Europa nog vrij onbekend maar de scène groeit gestaag; met name in grote steden zoals Parijs, London, Berlijn, Moskou, Lissabon en Amsterdam ontdekken steeds meer mensen deze sensuele en vrolijke dans.

Danslerares Juliana Braga

Juliana is geboren in Brazilië, Belo Horizonte. Zij danst al haar hele leven. Als jong meisje volgde zij een dansopleiding en later veel lessen bij de beste salondansers van Belo Horizonte. Sinds 1990 geeft zij in heel Nederland workshops en neemt deel aan verschillende dansprojecten. In 2007 opende zij haar dansschool Espaço Cultural in Amsterdam. Naast forró, samba solo en samba de gafieira, geeft zij les in muzikaliteit en lichaamsbewustzijn. Gedurende het hele jaar organiseert Juliana concerten, workshops en dansfeesten in Amsterdam.

Wat is het belangrijkste dat je wil doorgeven in je danslessen?

“Sinds 40 jaar draait mijn leven alleen om dans; dans is mijn zuurstof. Studenten komen vaak zonder enig gevoel voor de energie in hun lichaam. Het belangrijkste dat ik studenten kan geven en wil leren is dat zij zichzelf vinden in de muziek en hun eigen manier van expressie ontdekken. Pas als je ontspannen bent en je je lekker in je lichaam voelt, komt de muziek echt binnen. In mijn lessen probeer ik mensen het beste van mij te geven. Als mensen door de dans beginnen te stralen ben ik zelf ook blij.”

 Hoe leer je mensen om te dansen?

“Uiteraard is er veel danstechniek maar ik gebruik het liefste muzikaliteit en plezier. Ik heb veel moderne dans gedaan maar in mijn ziel ben ik het meeste aangetrokken tot muziek waarin tribale beats terugkomen, zoals de drums in de forrómuziek. De beat van de drums weerkaatst in je hart en raakt je hart.” 

 Hoe verschilt het dansles geven in Brazilië van dansles geven in Nederland?

“In Brazilië zijn mensen gewend om lichaamscontact te hebben, het is daar normaal om elkaar aan te raken. Mensen die in Brazilië echt van dansen houden, doen hun ogen dicht en vertrouwen de persoon waar ze mee dansen compleet; ongeacht de leeftijd of de klasse. Op het moment dat we muzikaliteit delen, nemen we elkaar volledig mee in de muziek. Het is heel interessant om het verbinden in muzikaliteit aan mensen te leren, nog meer hier in Nederland dan in Brazilië. In de cultuur hier is het samenzijn wat we in de dans kunnen ervaren voor veel mensen vreemd. In veel landen binnen Europa is het veel moeilijker voor mensen om elkaar vast te houden. Mensen zijn gewoon bang; ze weten niet hoe ze elkaar moeten en mogen aanraken. Het leren van samenzijn in de muziek staat centraal in mijn werk hier en is mijn grootste drive in Nederland.”

 Is forró een erotische dans?

“Forró is een conversatie van lichamen en het is daarom een intieme en close dans. Het heeft echter niets met seks of erotiek te maken, het is sensueel zoals een omhelzing. De voet van de man neem de voet van de vrouw mee en je draait haar. Als je niet heel close bent, mis je de snelheid hebt om de bewegingen te kunnen doen. De wortels van de dans ligt in de drums, die bewegen de voeten en als je dan niet je heupen loslaat, marcheer je. Natuurlijk zijn de heupen in Brazilië los want de stappen moeten snel zijn; het is een gevolg van het ritme. Hier worden mensen meteen gek als ze losse heupen zien, ze begrijpen het niet omdat het niet hun cultuur is. Daardoor verbinden ze het meteen met seks. Ik vind het soms gek dat mensen seks met een vreemde kunnen hebben, maar bang zijn om samen te dansen. Het dansen is gewoon een om manier om de muziek samen te genieten.”

Wat kenmerkt een goede danser?

“Forró is de beste manier om te laten zien of je een gentleman bent. Als de man een gentleman is, los van  hoe goed hij kan dansen, geeft hij jou op de dansvloer het gevoel dat je de koningin van de salon bent. Je voelt je comfortabel bij hem, hij zet je niet onder druk en maakt geen misbruik van de situatie; hij voelt aan wat je kan en speelt met de muziek. Een gentlemen zijn, is niet gebonden aan leeftijd: een 85-jarige man kan met je dansen en als je je ogen dicht doet, voel je de ziel van iemand die 20 is. Het gaat er bij het dansen er niet om een bepaald niveau te bereiken; ik dans al meer dan veertig jaar en doe nog altijd met veel plezier beginnerslessen. Je stopt nooit met leren; je leert iedere dag. Als je ervan houdt, is het is iets wat deel van je leven wordt.”

 Wat zeg je tegen mensen die bang zijn om te dansen?

“Mensen die niet dansen, weten niet wat ze missen. Iedereen kan het leren, je moet alleen een beetje moed hebben. Het gaat er niet om hoe oud of hoe mooi je bent, net zomin hoe je lichaam of je haar eruit ziet, het gaat om het plezier. De dans is zoals een gesprek: de man/leider vraagt en moet weten hoe te vragen, de vrouw/volger antwoordt en moet ook weten hoe te antwoorden. En de muziek is de energie van het gesprek tussen de twee. Er zijn mensen die altijd in hetzelfde ritme op de muziek dansen. Dat is heel fijn, maar als een danspartner je meeneemt in de muziek, door alle ritmes, beats en melodie heen, dan is het alsof er een klein wonder gebeurt.”

Forró Amsterdam Festival vindt plaats van 10 tot en met 13 september. Ga voor meer informatie naar de website van Forró Amsterdam Festival, of van Juliana Braga.